حوّیان

حوّیان قومی هستند که هویت تقریبا نامشخصی دارند. زیرا در هیچ کدام از متون تاریخی قدیم غیر از تورات نامی از آنها برده نشده است. از آنجایی که بسیاری از روایاتی که درباره این قوم در تورات آمده، کلی و گاهی مبهم است تاریخ روشنی از این قوم در دست نمی باشد. طبق آنچه که در تورات آمده است حویها مانند یبوسیها، عموریها و جرجاشیها جزء ساکنان سرزمین کنعان بوده اند. اگر این مطلب درست باشد می توان نتیجه گرفت که حویها از ملل سامی نژادی که در کنعان زندگی می کرده اند به وجود آمده اند.

بعضی از دانشمندان مانند "سبایزر" و "جرثر" این مسأله را تأیید نمی کنند. "سبایزر" معتقد است که "حوی" که در تورات آمده تحریف نام "حوویثا" است که جزء اسامی به دست آمده از مدارک کشف شده در شهر "توزی" می باشد و در واقع به اصل حوریها باز می گردد. اگر استدلال "سبایزر" درست باشد می توان گفت که حویها همان حوریها بوده اند و در نتیجه نمی توان آنها را جزء ملل سامی به حساب آورد.

"جرثر" نیز معتقد است که لفظ "حوی" به جای لفظ "حورایت" با حوریها آمده است. حورایت جایگزین لفظ حوی در سفر تکوین 36:2 شده است.

این دو معتقدند حویها همان طور که در سفر یشوع 9:6 آمده افراد بیگانه ای بودند که از مناطق دور به فلسطین کوچ کردند این مطلب با مهاجرت حوریها از مناطقی در شمال عراق و سرزمین اناضول به فلسطین مطابقت دارد.

سبایزر معتقد است که حویها به همراه "هِکسوسها" که عازم مصر بودند در قرون هجده و هفده پیش از میلاد از فلسطین می گذشتند تا در آن مستقر شوند.

محل سکونت حویها آن گونه که تورات ذکر کرده است عمدتا "شکیم" (نابلس) و "جعیون" بوده است. وقتی اسرائیلیها به کشورهای منطقه مانند حتّیها و عموریها و... حمله کردند، حوریها خودشان را درگیر جنگ نکرده بلکه با آنها نزدیک شده و هر گونه رابطه خود و ملل یاد شده را انکار کردند.

همچنین با پوشیدن لباسهای کهنه و مندرس ادعا کردند که از مناطق دوری وارد این سرزمین شده اند و با ملتهای منطقه بیگانه اند. یشوع آنان را مورد بخشش قرار داد و برای انجام کارهایشان از وجود آنها استفاده کرد. این موضع گیری حویها درمقابل اسرائیلیها موجب خشمگین شدن سایر ملتها شد. به طوری که پادشاه بیت المقدس که از عموریها بود خواست آنها را در جعیون سرکوب کند ولی آنها از یشوع درخواست کمک کردند و او نیز به سرعت به کمک آنها شتافت. در تورات نیز درباره نزدیکی حویها با بنی یعقوب سخن گفته شده است.

برای نمونه ذکر کرده است که "شکیم بن حمور حوّی" برای بهبود روابط خود با بنی یعقوب دختر یعقوب را به عقد فرزندش درآورده است. حویها اقدامات دیگری نیز برای نزدیک شدن با بنی اسرائیل انجام دادند، نظیر اقامت بنی اسرائیل در سرزمینهایشان و دادن حق تملّک و خرید و فروش زمین به آنها و شرکت دادن آنها در کار تجارت و بازرگانی و برقراری رابطه زناشویی.

با وجود همه این کارهایی که از سوی حویها در جهت برقراری ارتباط و نزدیکی با بنی اسرائیل آن گونه که در سفر تکوین آمده، آنها به غارت دامها و اشغال مناطق آنها و ربودن زنان و فرزندان آنها اقدام کردند.

مآخذ:

1. حمیدی، جعفر: تاریخ اورشلیم، امیرکبیر، 1364.
2. الموسوعة الفلسطینیة، جلد اول تا چهارم، چاپ اول، 1984.