نمایش مبدأ برای سازمان جاسوسی اسرائیل، روند فعالیت


        

==مقدمه:==

از زمان تأسیس جنبش صهیونیسم، سازمان اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] در تمام فعالیت های صهیونیستها، نقش اصلی را بازی کرده است. نیروهای اسرائیلی در اقدامات سرکوبگرانه خود بر ضد ملت فلسطین و اعراب بر دستگاه اطلاعاتی خود تکیه و اعتماد زیادی داشته اند تا امکانات دولتهای عربی در زمینه نظامی و قراردادهایی که این کشورها منعقد می کردند را مورد شناسایی قرار داده و آنها را نسبت به امکانات [[اسرائیل|اسرائیل]] و قراردادهای احتمالی آن، فریب دهند. و یا در هنگام جنگهای احتمالی، نیروهای عربی را همراه کنند. موشه دایان، وزیر دفاع آن زمان اسرائیل، پس از [[جنگ|جنگ]] ژوئن 1967 اعلام کرد که: "نقشی را که سازمان اطلاعات نظامی [[اسرائیل|اسرائیل]] بازی کرد، اهمیت آن از نقش نیروهای هوایی و زمینی کمتر نبود. (روزنامه یدیعوت احرنوت 16/6/1967)

==الف ـ دستگاه [[جاسوسی|جاسوسی]] [[صهیونیسم|صهیونیسم]] پیش از جنگ جهانی دوم:==

جنبش [[صهیونیسم|صهیونیسم]] از ابتدای تشکیل خود، فعالیت های اطلاعاتی را آغاز کرد، یعنی کمی پس از تشکیل کنفرانس صهیونیستها در سال 1897 در شهر بال سوئیس سازمان آن را تشکیل داد. این کنفرانسامکان سازماندهی دستگاه اطلاعات را مورد بررسی قرار داد و مقرر کرد که چنین دستگاهی تشکیل شود (روزنامه النداء الاسبوعی 26/4/1981). حزب "بوعالی تسیون" یعنی کارگران صهیون، فعالیت های اطلاعاتی اولیه که شامل جمع آوری اطلاعات از دشمنان [[صهیونیسم|صهیونیسم]] در اروپا و [[جاسوسی|جاسوسی]] در مورد آنها بود را اداره می کرد. [[بن گوریون، دیوید (1973ـ1886)|دیوید بن گوریون]] که بعدا نخست وزیر [[اسرائیل|اسرائیل]] (رژیم صهیونیستی) شد، در آن زمان یکی از اعضای حزب "بوعالی تسیون" بود.

در سال 1907 صهیونیستها از میان صهیونیستهای مهاجر اروپایی در فلسطین، یک سازمان نظامی به نام "یارگیورا" تشکیل دادند. و مأموریت جمع آوری اطلاعات سری، از جمله مأموریتهایی بود که برعهده این سازمان گذاشته شد. سپس سازماندهی آن پس از دو سال تجدید شد و نام آن به "هاشومیر" یا پاسدار (نگهبان) تغییر یافت.

اسحاق بن تسوای لئومی یکی از مسؤولین این سازمان بعدها [[رئیس جمهور اسرائیل|رئیس جمهور اسرائیل]] شد. و بن گوریون در میان طرفداران سرشناس آن قرار داشت. با اینکه بن تسوای و بن گوریون به مقامات عثمانی پیشنهاد دادند که سازمان "هاشومیر" به عنوان سازمان شبه نظامی هم پیمان ترکیه، تجهیز شود، ولی صهیونیستها در اوایل [[جنگ|جنگ]] اول جهانی یک سازمان [[جاسوسی|جاسوسی]] دیگری به نام "نیلی" تشکیل دادند تا نیروهای انگلیسی را به اطلاعاتی در مورد نیروهای ترک مجهز کند. و از این راه صهیونیستها، دست اندازی [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] بر فلسطین را حتی قبل از صدور وعده بالفور، آسان کردند. ولی مقامات عثمانی به کمک سازمان اطلاعات [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] این شبکه [[جاسوسی|جاسوسی]] را در سال 1917 کشف کرده و بعضی از اعضای آن را دستگیر کردند. پس از آن شک در مورد دستگاه اطلاعاتی [[صهیونیسم|صهیونیسم]] گسترش یافت ولی این کار طول نکشید زیرا فلسطین در همان سال به دستنیروهای بریتانیایی سقوط کرد.

"هرچند سازمان هاشومیر به دلیل عدم اطلاع دقیق ترکها به فعالیت آن در شبکه جاسوسی، از تعقیب مقامات ترک جان بدر برد ولی نتوانست از عواقب [[جاسوسی|جاسوسی]] آن که کوتاه شدن عمر فعالیت و انحلال آن بود، رهایی یابد. پس از سقوط فلسطین به دست نیروهای بریتانیایی مشخص شد که تعدادی از رهبران هاشومیر، عملاً در یک شبکه [[جاسوسی|جاسوسی]] کار می کردند و به صورت حلقه وصل بین آن و کمیته سیاسی "ییشوف" یهودی فعالیت می کردند. و یکی از مأموریتهای آنها انتقال مبالغ مالی زیادی به کمیته مزبور بود. هر چند بعدها معلوم شد که بعضی از کمکهای مالی دریافتی هرگز به کمیته نرسید و در جیبهای تعدادی از مسئولین هاشومیر جای گرفت.

اشغال فلسطین توسط انگلیس، در اواخر [[جنگ|جنگ]] اول جهانی، جنبش صهیونیستی را با تغییری بنیادی مواجه کرد و آن را به صورت طرف همکار دولت استعماری حاکم درآورد. این وضع جدید، در زمینه اطلاعاتی، باعث شد که یک سرهنگ یهودی به نام فریدکیش و افسر اطلاعات نظامی انگلیس، رئیس اداره سیاسی در [[آژانس یهود|آژانس یهود]] گردد، و همانطوری که اولین [[رئیس جمهور اسرائیل|رئیس جمهور اسرائیل]] گفته بود، کیش به دو جهان یهودی و انگلیسی تعلق داشت."

اداره سیاسی در آژانس یهود، به صورت اداره خاصی بود که مأموریت آن ایجاد شبکه های [[جاسوسی|جاسوسی]] در [[کشورهای عربی ـ اسرائیل، روابط|کشورهای عربی]] و اروپایی و آمریکا بود. صهیونیستها [[آژانس یهود|آژانس یهود]] را در سال 1920 تأسیس کردند تا به صورت یک مؤسه رسمی اداره امور شهروندان صهیونیستی در فلسطین فعالیت کند و حکومت [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] نیز براین اساس، آن را به رسمیت شناخت.

سرهنگ کیش با استفاده از مقام و منصبش در اداره اطلاعات نظامی انگلیس، توانست جنبشصهیونیستی را به اطلاعاتی که در حوزه مقامات اشغالگر انگلیسی در فلسطین قرار داشت، مجهز کند.

از جمله همکاریهای اطلاعاتی [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] با صهیونیستها، را می توان تعیین یک یهودی صهیونیست به نام "بیموز شالوم شطریت" در مسؤولیتهای حساس پلیس بریتانیا در فلسطین نام برد. وی به عنوان مسؤول اداره پلیس در منطقه طبریه برگزیده شد و سپس در سال 1921، به سمت مدیر قسمت مهرها در اداره کشف جرایم در قدس و سپس مسؤول اداره پلیس در تل آویو گردید و شش سال در این مقام ماند، تا اینکه پس از سال 1933 به عنوان مسؤول دانشکده افسری انتصاب گردید. پس از تشکیل دولت صهیونیستی، شطریت به عنوان اولین وزیر پلیس در دولت [[اسرائیل|اسرائیل]] مشغول فعالیت شد.

در دهه بیست، جنبش صهیونیستی و به ویژه هاگاناه، پایه و شالوده لازم را برای فعالیت های خود در زمینه های متعدد [[جاسوسی|جاسوسی]] و اطلاعاتی مثل قاچاق اسلحه و انتقال یهودیان به فلسطین، فراهم کرد، در این رابطه "یوسف هخت" رهبر هاگاناه، در سال 1924 در گزارشی به [[بن گوریون، دیوید (1973ـ1886)|دیوید بن گوریون]] گفت: [[هاگاناه|هاگاناه]] در آن زمان 27 مسلسل (تیربار) و 750 قبضه تفنگ و 1050 اسلحه کمری و 750 بمب دستی در اختیار داشته است. و چون روشن بود که این مقدار اسلحه برای دست اندازی بر فلسطین کافی نبود. افراد [[هاگاناه|هاگاناه]] تلاش کردند تا اسلحه لازم را وارد کشور کنند که از راه قاچاق اسلحه و ایجاد کارگاههای کوچک برای ساخت بعضی از انواع سلاحهای سبک محلی، این کار صورت می گرفت.

همکاری اطلاعاتی [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] و صهیونیستها تأثیر زیادی در وضع داخل کشور در طول دوران قیمومیت گذاشت. به عنوان مثال در سال 1936، یک افسر اطلاعات نظامی [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] به نام چارلز اوردونگیت وارد فلسطین شد و در سال 1938، و بهمیمنت فرمانده نیروهای بریتانیایی در فلسطین، ونگیت "گروههای مخصوص شب" را که متشکل از افراد سازمان [[هاگاناه|هاگاناه]] و کارشناسان انگلیسی بود، تشکیل داد تا علاوه بر [[جنگ|جنگ]] با انقلابیون فلسطینی به عملیات تروریستی علیه ملت فلسطین اقدام کند.

ونگیت در موارد مختلف دست به آموزش این گروهها زد که از جمله این آموزشها می توان شیوه های ترور و جمع آوری اطلاعات و تحقیق از زندانیان و اسرا با استفاده از شکنجه، را نام برد. در این رابطه لینارد موزلی، روزنامه نگار انگلیسی، حمله ای را که گروههای مخصوص شب به یک روستای فلسطینی کردند و باعث کشته شدن 5 نفر از ساکنان روستا و اسارت 4 نفر از آنها شد، را چنین توصیف کرده است "ونگیت برای مجبور کردن اسرا جهت ارائه اطلاعات خود به صهیونیستها، بر ضد یکی از آنها از خشونت استفاده کرد و سپس دستور داد تا او را بکشند.

روابط بین جنبش [[صهیونیسم|صهیونیسم]] و مقامات [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] در دوران قیمومیت [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] بر فلسطین، بیشتر شامل هماهنگی کامل در زمینه جمع آوری اطلاعات بود. به عنوان نمونه، حاییم وایزمن یکی از رهبران جنبش [[صهیونیسم|صهیونیسم]] توانست، به عنوان شیمی دان، رابطه دوستانه ای بین خود و دانشمندان سرشناس که در زمینه فن آوری نظامی و اطلاعات در انگلیس، (قبل از [[جنگ|جنگ]] دوم جهانی و در هنگام آن) کار می کردند، مانند ویلیام استیونون، مسؤول اطلاعات [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] در آمریکا و دانشمند الکترونیک چارلز بروتیوس اشتانیمتیز، برقرار کند.

وایزمن دارای اطلاعات خوبی نیز در مورد نوآوریهای نظامی جدید از نظر علمی در زمان خود بود، که از جمله آنها رادار و بمب اتمی را می توان نام برد.

با اینکه مقامات [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] به طور کلی از اندیشه ایجاد دولت صهیونیستی در فلسطین طرفداریمی کردند ولی در همان زمان خواهان اجرای اهداف دیگری مانند نگه داشتن تعدادی از سازمانهای (دولتهای) عربی در تحت سیطره خود و فریب دادن افکار عمومی اعراب برای مخفی نگه داشتن اهدافشان بودند، مسأله ای که انگلیس را قادر ساخت تا بعضی از سیاستهایش را در فلسطین به اجرا درآورد ولی به آن آهستگی که دلخواه صهیونیستها نبود. مثلاً حکومت [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] با خواسته صهیونیستها مبنی بر انتقال سریع یهودیان به فلسطین، موافق نبود. اما هاگاناه و سازمان، "ارگون تزوای لئومی" (نک: [[ارگون تزوای لئومی]]) که به نام "اتسل" هم معروف بود به انتقال غیرقانونی یهودیان به فلسطین روی آوردند که با معیارهای مقامات حکومت قیمومیت [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] انطباق کامل نداشت.

در نتیجه انتقال قاچاق یهودیان به فلسطین و زیاد شدن تعداد آنها را در این سرزمین به دنبال داشت، و از این راه توانستند، نیروهای انسانی لازم را برای سازمانهای تروریستی خود فراهم کنند.

وقتی [[کتاب سفید|کتاب سفید]] دوم در 21/10/1930 منتشر شد (نک: [[کتاب سفید]]) و شامل قیودی بر انتقال یهودیان به فلسطین بود، صهیونیستها تصمیم گرفتند [[هاگاناه|هاگاناه]] را تقویت کرده و از شیوه های گوناگون برای ورود غیرقانونی یهودیان استفاده کنند. در سال 1937 شعبه ای برای [[هاگاناه|هاگاناه]] به نام "موساد لعلیاه بت" به منظور نظارت بر عملیات قاچاق انتقال یهودیان تشکیل شد و در همان زمان از سوی آنها اقداماتی برای دستیابی به اسلحه تحت نام رمزی "ریخشی" صورت گرفت.

همچنین سال 1937 دستگاه مرکزی جدیدی برای اطلاعات [[هاگاناه|هاگاناه]] به نام "شیروت یدیعوت"یا "شایی" ایجاد شد. می توان گفت که صهیونیستها در دهه سی توانستند شیوه های خود را در زمینه اطلاعات در تمامی ابعاد مربوط به عملیات قاچاقاسلحه و انتقال یهودیان به فلسطین و همچنین جعل اسناد و تماسهای سری با عناصر خائن و مجرم در جامعه و دست یافتن به اطلاعات لازم در مورد اعراب و تحرکات نیروهای انگلیسی به منظور مقابله با عملیات ضدجاسوسی آنها، جلوگیری از کشف عملیات قاچاق آنها توسط این نیروها و همچنین دیگر شگردها و شیوه های اساسی اطلاعات، متحول سازند.

بدین ترتیب جنبش صهیونیستی خود را آماده نمود تا با وضعیتی که در اواخر دهه سی به دلیل انتشار [[کتاب|کتاب]] سوم سفید بریتانیا در تاریخ 17/5/1939 و سپس شروع جنگ دوم جهانی در ماه سپتامبر همان سال به وجود آمد، مقابله کند.

از میان مطالبی که [[کتاب سفید|کتاب سفید]] در خود داشت و با اهداف جنبش صهیونیستی در آن زمان هماهنگی نداشت، بندی بود که اجازه انتقال 000/75 نفر مهاجر یهودی را به فلسطین در خلال 5 سال آینده می داد، و سپس انتقال را پس از این مدت متوقف می کرد، مگر اینکه اعراب فلسطین با مهاجرت بیشتر یهودیان به آن سرزمین موافقت کنند. واکنش صهیونیستها و سازمانهای تروریستی وابسته به آنها در رابطه با انتشار [[کتاب|کتاب]] سفید، انجام تعدادی عملیات نظامی بر ضد نیروهای انگلیسی در تابستان سال 1939 بود که از جمله آنها، غرق کردن یک قایق جنگی [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] و منفجر کردن خط لوله نفتی که [[نفت|نفت]] عراق را به حیفا انتقال می داد و منهدم کردن اتومبیلهای پلیس [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] و عملیات بر ضد ساختمانهای دولتی در حیفا و تل آویو و بیت المقدس را می توان نام برد.

==ب ـ تأثیر [[جنگ|جنگ]] دوم جهانی بر سازمان [[جاسوسی|جاسوسی]] صهیونیسم:==

هنگامی که [[جنگ|جنگ]] دوم جهانی شروع شدهدیویدبن گوریون، رئیس جنبش صهیونیسم، موضع صهیونیستها را اعلام کرد، و گفت: "ما در [[جنگ|جنگ]] خواهیم جنگید، گویی [[کتاب سفید|کتاب سفید]] منتشر نشده است و بر ضد [[کتاب سفید|کتاب سفید]] خواهیم ایستاد، گویی جنگی وجود ندارد".

این موضع در حقیقت به این معنا بود که "توزیع نقشها، در بین سازمانهای تروریستی صهیونیستی صورت گرفته بود و جنبش صهیونیستی در طول [[جنگ|جنگ]] دوم جهانی از دو طرف استفاده خواهد کرد چنانکه در [[جنگ|جنگ]] شرکت کرد و آگاهی نظامی را چه در میدان نبود و چه در زمینه اطلاعات به دست آورد.

[[هاگاناه|هاگاناه]] براساس سیاست اداره سیاسی آن در آژانس یهود، طرف [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] را در جنگ گرفت اما تظاهر کرده که در صف متحدین بر ضد کشورهای محور ایستاده است. ولی ارگون، سازمان نظامی همکار گروه دست راستی افراطی صهیونیستی معروف به "جنبش اصلاحگر" به دو جناح تقسیم شد که ابراهام اشترن رهبری یکی از آنها را به عهده گرفت. گروه چریکی معروف اشتیرن که بعدها به نام "لیحی" شناخته شد، سعی کرد با [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] نازی و ایتالیای فاشیست بر ضد انگلیس، پیمان ببندد. ولی جناح دیگر که رهبری آن را دیوید رازیئیل به عهده داشت و نام سازمان اصلی یعنی ارگون را حفظ کرد.

"ارگون تزوای لئومی"، عملیات خود را بر ضد [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] متوقف کرد ولی در آغاز جنگ در کنار متحدین ایستاد. تعدادی از افراد ارگون در عملیات نظامی به کمک نیروهای انگلیس بر ضد کودتای رشیدعالی گیلانی در عراق شرکت کردند و رازیئیل کشته شد. پس از اینکه [[بگین، مناخیم (1992ـ1913)|مناخیم بگین]] رهبری ارگون را در سال 1943 به عهده گرفت، سیاست ارگون تغییر کرد و در حالی که [[جنگ|جنگ]] دوم جهانی پایان یافته بود مجددا عملیات خود را بر ضد نیروهای [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] آغازکرد.

در طول مدتی که رازیئیل در سمت رهبری ارگون قرار داشت، بخش خدمات اطلاعات تابع ارگون، همکاری اطلاعاتی خود را با اداره اطلاعات [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] آغاز کرد.

لازم به یادآوری است که گروه رازیئیل ادعا می کرد که رابطه آن با اداره اطلاعات [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] در جهت آزاد کردن رهبران سازمان از بازداشتگاههاست. در همین زمان اتسل و [[هاگاناه|هاگاناه]] در گردآوردن اطلاعات در مورد یکدیگر ادامه دادند که شامل سرقت اسناد و مشخص کردن انبارهای سلاح بود. از جمله اسنادی که از کانال بخش خدمات اطلاعاتی تابع اتسل به ریاست بریتکر، به اداره اطلاعات [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] رسید، اسناد سری در مورد [[هاگاناه|هاگاناه]] و بعضی از احزاب جهانی و [[آژانس یهود|آژانس یهود]] بود و بخش [[جاسوسی|جاسوسی]] سازمان توانست این سند را از منزل یکی از رهبران [[هاگاناه|هاگاناه]] در حیفا به دست آورد.

اما هاگاناه، بخش خاورمیانه ای تابع اداره اطلاعات وزارت امور خارجه انگلیس، روابط و همکاری اطلاعاتی خود را با [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] در ابتدای [[جنگ|جنگ]] دوم جهانی آغاز کرد و در ژوئیه 1940 این بخش در اداره اطلاعات نظامی این کشور ادغام شد و به صورت دستگاه جدیدی به نام "اداره عملیات ویژه" تحت نظارت وزیر جنگ، هیودالتون درآمد.

هدف حکومت بریتانیا از این کار، استفاده از [[هاگاناه|هاگاناه]] برای تشویق یهودیان در مناطق تحت اشغال نازیها به مقاومت در برابر اشغالگران بود، ولی نتوانست به طور معمولی این هدف را به اجرا درآورد، اما [[هاگاناه|هاگاناه]] از این رابطه در زمینه های گوناگون استفاده کرد به طوری که این رابطه منجر به عقد قراردادی بین [[آژانس یهود|آژانس یهود]] و دفتر اداره عملیات ویژه [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] در قاهره گردید. افزون بر آن، این رابطه باعث تشکیل اداره عملیات ویژه ای برای آموزش نیروهایصهیونیستی و تجهیز و کمک به آن شد، و این اداره نیز متعهد شد که هیچ مانعی بر سر راه عملیات صهیونیستی ایجاد نکند. هر چند این عملیات با قوانین قیمومیت بریتانیا در فلسطین در تضاد و مخالفت باشد.

این روابط و مسائل در حالی بود که "هاگاناه به [[دایان، موشه (1981 ـ 1915)|موشه دایان]] مأموریت تشکیل شبکه های اطلاعاتی و جاسوسی زیادی که با هم ارتباطی نداشتند را داد. این کار با کمک اداره اطلاعات [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] به منظور جمع آوری اطلاعات در مورد آنچه که در جهان عرب و کشورهای اروپایی صورت می گرفت و ارسال آن به اداره اطلاعات [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] انجام می شد.

در رابطه با روابط جنبش [[صهیونیسم|صهیونیسم]] با [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] نازی، منافع مشترک و زمینه عقیدتی مشترکی آن را مستحکم می کرد، چون نازیسم جزئی از جنبش اروپایی معروف به "آنتی سامیسم" (سامی ستیزی) بود که مردم اروپا را به بیرون راندن یهودیان و پاک کردن اروپا از یهودیان فرا می خواند. در حالی که [[صهیونیسم|صهیونیسم]] خواهان مهاجرت یهودیان از اروپا و جای گرفتن آنها در فلسطین بود.

در نتیجه این زمینه مشترک، جنبش صهیونیسم، قراردادهایی را با [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] نازی منعقد کرد که مهمترین آنها قرارداد "هاعقداه" در سال 1933 برای انتقال سرمایه یهودیان [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] به فلسطین بود. در سال 1938، جنبش [[صهیونیسم|صهیونیسم]] قراردادی را با فرماندهی "گشتاپو" [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] و قرارداد مشابهی را پس از انضمام [[اتریش ـ اسرائیل، روابط تجاری|اتریش]] به [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] با سرتیپ آدولف آیشمن، مدیر دفتر انتقال یهودیان در وین منعقد کرد که هر دو قرارداد شامل صدور مجوز به جنبش [[صهیونیسم|صهیونیسم]] برای انتقال یهودیان اتریش و [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] به فلسطین بود و در مقابل [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] نازی متعهد شد که تعدادی از جوانان صهیونیستی را آموزش نظامی دهد.

هماهنگی [[صهیونیسم|صهیونیسم]] ـ نازیسم در بعداطلاعاتی نیز در زمینه مبارزه با نفوذ جنبشهای دست چپی، مانند حزب کمونیست و سازمانهای تروتسکی و سازمان بوتد کارگری، بود. این احزاب با [[صهیونیسم|صهیونیسم]] رقابت داشتند و در همان زمان مردم را به مقاومت در برابر نازیسم دعوت می کردند. شاید آشکارترین نمونه در این مورد حادثه شهر ویلنیو در لیتوانی در سال 1941 بود که مسؤولین اشغالگر نازی مسؤول جنبش [[صهیونیسم|صهیونیسم]] را به نام یعقوب گنش در آنجا تعیین کردند و قرار شد مسئول اداره پلیس در منطقه یهود در شهر ویلنیو باشد. و گنش با مقامات آلمانی برای سرکوبی مقاومت در شهر و مناطق مجاور آن همکاری کرد و نقش مهمی را در دستگیری و اعدام رهبر مقاومت در ویلنیو که یهودی کمونیست به نام اسحاق ویتبرگ بود بازی می کرد.

در ورشو، نازیها "ابراهام گانتفایخ" را به عنوان رئیس پلیس در منطقه یهودی تعیین کردند. و گانتفایخ مسؤول سازمان هاشومیر هاتسعیر صهیونیستی بود که [[ماپام، حزب|حزب ماپام]] از آن تشکیل شد. و مزدور گشتاپو بود. مورخ یهودی رؤوفن اینشاین در [[کتاب|کتاب]] خود از مقاومت یهودیان در برابر اشغال نازی می گوید که گانتقایخ هر هفته در روز سه [[شنبه|شنبه]] گزارشی را به گشتاپو می داد که شامل توضیحاتی در مورد هرگونه فعالیت یهودیان دست چپی در برابر نازیها بود.

در مجارستان نیز، یک کمیته صهیونیستی تشکیل شد که اداره آن را دولف کاتسنر به عهده داشت و روابط محکمی با سازمان اطلاعات نظامی نازیها به رهبری امیرال کاناریس داشت.

مورخ یهودی مجارستانی، آندریه بیس در این مورد می گوید: "در سال 1943، صموئیل شبرتیغمان، نزدیکترین معاونین کاتسنر، دعوتی را از دوستانش در فلسطین دریافت کرد تا به آنجا برود و با آنها صحبت کند. وی گزارش مفصلی از اوضاع به آنها ارائه کرد. او کسی بود که رابطه بین صهیونیستها و اعضای شبکهضد [[جاسوسی|جاسوسی]] کاناریس آلمانی را ایجاد و تقویت کرد. علاوه بر این روابط و تماسها در اروپا، جنبش [[صهیونیسم|صهیونیسم]] در فلسطین، با اداره اطلاعات [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] نازی، رابطه مستقیمی داشت.

این رابطه از کانال دکتر فواتز رایخرت، خبرنگار خبرگزاری [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] در بیت المقدس، که مزدور اداره اطلاعات نیروهای مخصوص [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] به نام "اس.اس '''S'''

.'''S'''

" بود، انجام می گرفت. افسر تماس بین رایخرت و هاگاناه یکی از اعضای [[هاگاناه|هاگاناه]] به نام فیفل بولکس بود که علاوه بر فعالیت در هاگاناه، برخی اطلاعات اداره اطلاعات [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] را به واسطه رایخرت دریافت می کرد.

در اسناد آلمانی که نیروهای آمریکایی در پایان [[جنگ|جنگ]] جهانی به آنها دست یافتند آمده است که "آژانس یهود، بولکس را به برلین فرستاد تا در آنجا با آدولف آیشمن در 26/2/1937 دیدار کند، در این دیدار، بولکس به آیشمن گفت که جنبش [[صهیونیسم|صهیونیسم]] "کمک زیادی را به منافع سیاست خارجی [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] در خاورمیانه انجام داده است." و اطلاعاتی را به وی در مورد اوضاع فلسطین و خاورمیانه در مقابل تسهیل انتقال اموال یهودیان مهاجر از [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] به فلسطین، ارائه کرده است. آیشمن نیز قول داد که به یهودیان [[آلمان ـ اسرائیل، روابط|آلمان]] فشار خواهد آورد تا به فلسطین مهاجرت کنند.

از اطلاعات به دست آمده مشخص می شود که جنبش [[صهیونیسم|صهیونیسم]] در طول [[جنگ|جنگ]] دوم جهانی با استفاده از رابطه خود با طرفین درگیر، توانست اهداف متعددی را به دست آورد که از حمله آنها بالا بردن سطح اطلاعات آن بود، علاوه بر آگاهی کلی که صهیونیستها به واسطه همکاریشان با سازمان اطلاعات [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] در خلال این مدت به دست آوردند، همچنین توانستند راههای سرکوب جنبشهای انقلابی را از راه همکاری با نازیها در نبرد با جنبشهای چپ گرا در بین یهودیان در اروپا، به دست آورند. و رژیم صهیونیستی نیز پس از تشکیل، از تمام اینکارشناسیها و آگاهیها استفاده کرد.

==ج ـ قاچاق اسلحه و مهاجران یهودی:==

در زمان [[جنگ|جنگ]] دوم جهانی فعالیت صهیونیستها برای انتقال یهودیان به فلسطین و قاچاق اسلحه، شدت یافت و به طوری که علاوه بر هاگاناه، سازمان ارگون نیز در این زمینه فعالیت زیادی را شروع کرد. زیرا ارگون شعبه ویژه هاگاناست که به منظور نظارت بر عملیات انتقال قاچاق یهودیان اروپای شرقی به کمک حکومتهای دست راستی وقت مجارستان و لهستان و رومانی، تشکیل شد. و رهبر جنبش اصلاح گرای صهیونیستی ولادیمر ژابوتنسکی در قراردادی که با حکومتهای غیرسامی در لهستان منعقد نمود به آموزش حدود 000/40 نفر عناصر و اعضای جنبش "بِتاره" که از جوانان تابع جنبش اصلاحگرا بوده دست یافت. (نک: [[بتار، سازمان]]) همچنین حکومت لهستان وعده داد که سازمان ارگون را مجهز به مقدار زیادی اسلحه کند.

ولی [[هاگاناه|هاگاناه]] بیشتر عملیات "علیاه بت" و "ریخشن" را به عهده داشت و دستگاه "شایی" نقش مهمی را برای تضمین موفقیت این عملیات بازی می کرد. به عنوان نمونه، اطلاعاتی را از محموله های اسلحه که برای نیروهای بریتانیایی در فلسطین وارد می شد در اختیار مسؤولین ریخشن قرار می داد. و در بسیاری از موارد این سلاحها در دست نیروهای [[هاگاناه|هاگاناه]] قرار می گرفت.

[[هاگاناه|هاگاناه]] در طول [[جنگ|جنگ]] دوم جهانی تلاش نمود تا از سه منبع اصلی یعنی: نیروهای فرانسوی در سوریه به ویژه پس از شکست آن و انبارهای سلاح نیروهای انگلیسی در فلسطین که افراد [[هاگاناه|هاگاناه]] توانستند مقدار زیادی از سلاحهای آن را سرقت نمایند و صحنه های نبرد در [[جنگ|جنگ]] دوم جهانی به ویژه شمال [[آفریقا ـ اسرائیل، روابط|آفریقا]] و ایتالیا، سلاح مورد نیاز خود را به دستآورد. عملیات دستیابی به سلاحها به طور غیرقانونی تا جنگ سال 1948 ادامه داشت. برای نمونه، هنگامی که نیروهای انگلیسی در سالهای 1947 و 1948 از فلسطین عقب نشینی کردند، دستگاه "شایی" اطلاعات دقیقی را از زمان مراحل عقب نشینی در اختیار [[هاگاناه|هاگاناه]] قرار می داد تا نیروهای آن بتوانند مراکز و مواضع نیروهای انگلیسی را اشغال کرده و بر آنها مسلط شده و به محض تخلیه این مکانها توسط انگلیسهاپس از چند دقیقه نیز به سلاحهای آنها دست یابند.

قبل از [[جنگ|جنگ]] سال 1948، مقامات صهیونیستی با کمک شرکتهای جعلی و تقلبی تحت پوشش حمل تجهیزات صنعتی شروع به قاچاق اسلحه و ابزارآلات سنگین و هواپیما به فلسطین کردند. به عنوان مثال، در اوایل سال 1948، یهودا رازی، یکی از مسؤولین عملیات ریخشن، 20 قبضه توپ ضدهوایی با تجهیزات آن را از [[ایتالیا ـ اسرائیل، روابط تجاری|ایتالیا]] به قیمت، 31،128 دلار با [[فرانسه ـ اسرائیل، روابط|فرانسه]] بست که خرید آن شامل تعدادی بمب افکن سبک و هواپیما و ده دستگاه تانک و ده قبضه توپ ضدهوایی و پنجاه توپ کالیبر 65 میلیمتر، می شد. این سلاحها توسط چندین کشتی باربری به طور قاچاق وارد فلسطین شد و اولین محموله آن که در زیر چندین تن پیاز در یک کشتی باری جاسازی شده بود کمی قبل از پایان یافتن دوران قیمومیت [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] بر فلسطین، به این سرزمین قاچاق شد.

در سال 1937، [[هاگاناه|هاگاناه]] دستگاه ویژه خود را برای انتقال قاچاق و غیرقانونی یهودیان به فلسطین تحت عنوان "موساد لعلیاه بت" ایجاد کرد و با قرارداد ویژه که با اداره عملیات ویژه بریتانیا منعقد نمود، موساد اقدام به اداره عملیات فرود چتربازان [[هاگاناه|هاگاناه]] در کشورهای بالکان تحت اشغال نازی، نمود. با آنکه بهانه رسمی اهداف اعلامی و تبلیغاتی این عملیات، تشویق یهودیان بالکان به مقاومت در برابر نازیها بود،ولی چتربازان [[هاگاناه|هاگاناه]] هیچ فعالیتی در این مورد انجام ندادند و صرفا تلاش آنها در تماس با سازمانهای صهیونیستی آنجا برای سازماندهی عملیات انتقال یهودیان به فلسطین متمرکز بود و بدین طریق آنها توانستند در حدود 000/10 نفر از یهودیان بالکان را به فلسطین انتقال دهند.

عملیات قاچاق سلاح و انتقال یهودیان به قدرت بالای کار اطلاعاتی و فعالیت های سری احتیاج داشت، مسأله ای که صهیونیستها را مجبور ساخت دست به تحول شیوه های اطلاعاتی و جاسوسی در موارد متعدد زده و دستگاه اطلاعات نظامی خود را نیز تقویت نمایند.

به عنوان مثال، موفقیت سازمان [[موساد|موساد]] در [[ایتالیا ـ اسرائیل، روابط تجاری|ایتالیا]] در تشکیل "گروه انتقال عمومی شماره 412" را یادآوری می کنیم. زیرا این گروه وانمود کرد که در سال 1946 یگانی از یگانهای ارتش [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] در [[ایتالیا ـ اسرائیل، روابط تجاری|ایتالیا]] است. و از کارتها و اسناد جعلی و تقلبی برای دستیابی به اسلحه و سوخت و دیگر تجهیزات استفاده کرد. این عملیات فریبکاری در حدود یک سال کامل ادامه داشت. و سربازان صهیونیستی که در صفوف ارتش [[انگلیس ـ اسرائیل، روابط|انگلیس]] خدمت می کردند، نقش بزرگی را در موفقیت این گونه عملیاتها به عهده داشتند.

==د ـ سازماندهی اداره اطلاعات رژیم صهیونیستی:==

هنگامی که رژیم صهیونیستی تشکیل شد، سه سازمان تروریستی، [[هاگاناه|هاگاناه]] و ارگون ولیحی با تمام شعبه های نظامی آن که شامل دستگاههای اطلاعاتی بود، در "ارتش دفاع اسرائیل" زیر فرماندهی بن گوریون (نخست وزیر و وزیر دفاع وقت اسرائیل) ادغام شدند. و در تاریخ 30/6/1948، اولین گردهم آیی کار دستگاههای اطلاعات مرکزی که بن گوریون آن را ایجاد کرده تشکیل شد. و به دنبال ایناجلاس، دستگاه اطلاعاتی [[اسرائیل|اسرائیل]] به سه اداره زیر تقسیم شد:

1 ـ اداره اطلاعات نظامی (اگاف مودینیی با امان) به رهبری سرگرد ایسربئیری.

2 ـ اداره سیاسی در وزارت امور خارجه، که مأموریت آن دستیابی به اطلاعات دریافتی از سفارتخانه های [[اسرائیل|اسرائیل]] در خارج از کشور بود.

3 ـ ارتباطات داخلی (شیروت بطاحون یا شین بت) به رهبری اسرائیلیها که مأموریت آن مبارزه با [[جاسوسی|جاسوسی]] دیگر کشورها و همچنین نظارت و کنترل باقیمانده فلسطینیانی ساکن سرزمینهای اشغالی سال 1948 بود.

ولی پس از مدتی، سازمان اطلاعات اسرائیل، دچار یکسری رسواییهایی شد و این به دلیل دخالتهای "فرمانده" اطلاعات نظامی سرگرد ایسربئیری بود که از آن جمله "اعدام بدون محاکمه یکی رهبران فلسطینی در نزدیکی حیفا و اعدام یک نفر یهودی به نام مئیر طبیانسکی به اتهام خیانت و دستگیری و شکنجه یک یهودی دیگر در حیفا به نام جول امطر بود. همچنین ایاحوشی یکی از رهبران حزب مپای که خواستار همکاری و هم رأیی با اعراب بود را به اتهام ایجاد اختلافات داخلی و جعل اسناد به مدت 76 روز زندانی نمودند. لذا بئیری در یک دادگاه علنی محکوم و از کار خود استعفا داد و حاییم هرتزوگ به عنوان جانشین او تعیین گردید.

با این وجود تمام عناصری را که در دستگاههای [[هاگاناه|هاگاناه]] و ارگون ولیحی کار می کردند به دلیل اختلافاتی که بین این سه سازمان در داخل جنبش صهیونیستی در دوره قیمومیت رخ داد در یک جا قابل جمع و اتحاد و انسجام نبودند زیرا بدون اینکه اختلافات و برخوردهای سیاسی بر کارهای اطلاعاتی اثری گذاشته باشد، رقابتهای جدیدی بین دو جناح نظامی و شهری در دستگاههای اطلاعاتیاسرائیل شروع شد. به ویژه رقابت ناسالمی در بین دستگاه اطلاعات نظامی و اداره سیاسی پیش آمد که بنابر اظهارات صهیونیستها ضرر آن بیش از منافع آن بود. اما در بهار سال 1951 یک راه حل سیاسی برای این رفع مشکل توسط مسؤولین [[اسرائیل|اسرائیل]] ارائه شد که طبق آن قرار شد یک اداره مرکزی تشکیل شود که استثنائا برای کار در تمام موارد دستگاههای اطلاعات امنیت [[اسرائیل|اسرائیل]] در خارج از مرزهای کشور، ذی دخل و توانایی اداره آنها را داشته باشد.

ولی این راه حل، یعنی ایجاد یک قدرت مسلط مرکزی، بعضی از افسران اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] را راضی نکرد و آنها استعفانامه های خود را تقدیم کردند، و اختلافات و برخوردها در داخل دستگاههای اطلاعات ادامه یافت. تا اینکه در سال 1953 بن گوریون مقرر کرد که مجددا سازماندهی اداره اطلاعات مورد بررسی قرار گیرد و یک کمیته تحقیق که رئیس آن به طور مستقیم در مقابل نخست وزیر مسؤول باشد تشکیل شود و بر شعبه های پنجگانه دستگاه اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] نظارت کند. این شعبه ها عبارتند از:

1 ـ سازمان [[موساد|موساد]] یا اطلاعات و مأموریتهای ویژه که در سال 1951 تشکیل شده و تحت رهبری رؤوفن شیلواح قرار داشت و ریاست جدید آن را اسرائیلیها رئیس دستگاه اطلاعات "شین بت" به عهده داشت و در مقام ریاست "میمونیه" یا کمیته هماهنگی اطلاعاتی هم قرار گرفت.

2 ـ اداره اطلاعات نظامی (امان).

3 ـ بخش تحقیقات در وزارت امور خارجه.

4 ـ تحقیقات و مأموریتهای ویژه در وزارت پلیس.

5 ـ اداره اطلاعات امنیت داخلی در وزارت کشور.

با این وجود، برخوردها در داخل دستگاههایاطلاعاتی بر سر قدرت و استفاده از این دستگاهها برای اهداف حزبی خود ادامه یافت. بن گوریون دستگاه اطلاعات ششمی را برای خدمت به اهداف حزبی خود ایجاد کرد، اما زمانی که اداره اطلاعات نظامی (اَمان) در دسترسی به اطلاعاتی در مورد قرارداد سابق [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] و کشورهای کمونیستی در خصوص خرید اسلحه، با ناکامی مواجه شد، شدیدترین رقابتها در داخل دستگاههای اطلاعاتی میان هارئیل و سرهنگ بنیامین گیقلی، فرمانده دستگاه اَمان، روی داد.

چون هارئیل می خواست تمام عملیات اطلاعاتی استراتژیک را تحت اداره [[موساد|موساد]] درآورد، مسأله ای که موجب کاهش نقش امان می شد.

هنگامی که موشه شارِت نخست وزیر [[اسرائیل|اسرائیل]] شد، وزیر دفاع مسؤولیت سازمان امان و [[موساد|موساد]] را مشترکا به نحاس لاوِن سپرد. اما دستگاه اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] خطای بزرگی را مرتکب شد که در رقابت بین هارئیل و گیقلی به نفع هارئیل پایان یافت، چون "یگان خدمات ویژه" تابع وزارت دفاع، در سال 1954 به [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] فرستاده شد تا یکسری عملیات تروریستی را به منظور بر هم زدن روابط حکومتهای غربی با مصر که تازه جمال عبدالناصر ریاست آن را به عهده گرفته بوده بر ضد اهداف آمریکایی انجام دهد. ولی مسؤولین امنیتی [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] توانستند تعدادی از افراد این یگان (خدمات ویژه) را دستگیر کنند. به رغم اینکه شین بت و [[موساد|موساد]] در آمادگی کامل برای ایفای نقش خود در این عملیات بودند ولی دستگاه اَمان تحت تأثیرات و پیامدهای منفی این عملیاتها قرار گرفت. به طوری که این رسوایی باعث استعفای تعدادی از مسؤولین امان از جمله بنیامین گیقلی از مسؤولیتهایشان شد. مسأله ای که هارئیل را قادر ساخت تا سلطه خود را به مقدار زیادی بر امان تحمیل کند.

به دنبال گیقلی، یوفال نیئمان فیزیکدان اسرائیلی و رئیس حزب نهضت که از تندروترین یهودیان [[اسرائیل|اسرائیل]] به شمار می رود، در مسؤولیت رئیس اداره اطلاعات نظامی قرار گرفت. نیئمان نقش زیادی را برای وارد کردن ابزار فنی جدید و پیشرفته در دستگاه اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] و به ویژه برای دستیابی به اطلاعات نظامی و تحلیل آن در کوتاه ترین وقت ممکن، بازی کرد. و سعی زیادی نمود تا از ابزار الکترونیکی (کامپیوتر) این دستگاه را برای تحقق اهدافش، متحول سازد، با اینکه نیئمان به طور موقت و در مدت کوتاهی رئیس دستگاه امان بود و سپس "یهوشاوات هارگایی" به عنوان رئیس جدید برگزیده شد، ولی اثر اقدامات او در این دستگاه حتی تا امروز کاملا آشکار است.

این مسأله به دلیل استفاده از تکنولوژی جدید بود. موشه دایان، رئیس وقت ستاد نیروهای مسلح [[اسرائیل|اسرائیل]] نیز نظریات نیئمان در مورد استفاده از کامپیوتر را برای اهداف اطلاعات نظامی، مورد تأیید قرار می داد.

لازم به یادآوری است که نیئمان در برنامه مخصوص تولید [[سلاحهای هسته ای اسرائیل|سلاحهای هسته ای اسرائیل]] با کمک [[فرانسه ـ اسرائیل، روابط|فرانسه]] مشارکت داشت. و لذا می توان گفت که اواخر دهه پنجاه از نظر رابطه کامل بین دستگاههای اطلاعات [[فرانسه ـ اسرائیل، روابط|فرانسه]] و [[اسرائیل|اسرائیل]] در این مورد و سایر موارد دیگر، متمایز است.

از نتایج استفاده از نظریات نیئمان، به کارگیری اطلاعات به دست آمده از اسیران [[جنگ|جنگ]] در تجاوز سه گانه به [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] در سال 1956 بود. چون تمام اطلاعات دریافتی از راه کامپیوتر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و برای آمادگی [[اسرائیل|اسرائیل]] در [[جنگ|جنگ]] ژوئن 1967 خیلی مفید بود. علاوه بر استفاده از روش جدید، نیئمان از روشها و شگردهای روان شناسی در به دست آوردن اطلاعات از اسیرانجنگی و دستیابی به اطلاعات استفاده کرد. در این زمینه، اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] پرونده ای را برای هر افسر مصری و سوری برای شناخت صفات شخصی و همچنین بررسی و برآورد تحرکات احتمالی آنها در جنگهای آینده، تشکیل داد.

در همین مدت اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] از رادار و تصویر فتوگرافی و وسایل دیگر هشداردهنده استفاده کرد، و در زمینه فن آوری، با انعقاد قرارداد همکاری با اداره اطلاعات آمریکا، دستگاه اطلاعاتی آن به تکامل رسید و اطلاعات آنها به صورت دوره ای و پیوسته در بین دو طرف مبادله می شد و اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] به سهولت از اطلاعاتی که ماهواره های آمریکایی به دست می آورند، استفاده می کرد.

لازم به یادآوری است که یوفال نیئمان به عنوان وابسته نظامی در سفارت [[اسرائیل|اسرائیل]] در لندن کار می کرد، و تعدادی دیگر از مسؤولین اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] به عنوان وابسته نظامی در سفارتهای کشورهای غربی و ازجمله واشنگتن و لندن فعالیت می کردند که از میان آنها سرتیپ حاییم هرتزوگ و اهارون یاریو وتزوی زامیر وجود داشتند.

در سال 1962، اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] و دستگاه نظامی آن به طور کلی دچار رسوایی شد، زیرا دستگاههای ضدجاسوسی آن کشف کردند که سرتیپ [[اسرائیل|اسرائیل]] بیر به نفع سازمان [[جاسوسی|جاسوسی]] شوروی کار می کرده است، قبل از آشکار شدن کارهایش به پستهای حساس دست یافته بود، زیرا به عنوان همکار اصلی رئیس ستاد [[ارتش اسرائیل|ارتش اسرائیل]] کار می کرد و سپس به مقام جانشین رئیس اداره اطلاعات نظامی برگزیده شد. این رسوایی باعث به هم خوردن رابطه بین بن گوریون نخست وزیر و اسرائیلیها رئیس اداره اطلاعات شد. این برخورد در سال بعد در اواخر ماه مارس 1963 به دنبال وجود اختلاف بین هارئیل وبن گوریون در مورد کیفیت حل مشکل دانشمندان آلمانی که در آن زمان در [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] کار می کردند به ویژه پس از اینکه وی استعفای خود را تسلیم کرد به اوج خود رسید.

سازماندهی داخلی دستگاه اَمان، براساس اصول سازماندهی در بیشتر دستگاههای اطلاعاتی نظامی در ارتش کشورهای پیشرفته است. و رئیس هیأت اطلاعات در ستاد مشترک بر آن نظارت دارد. می توان بخشهای تابعه دستگاه آمان و مأموریتهای آن را به صورت زیر خلاصه کرد:

===1 ـ بخش جمع آوری اطلاعات:===

این بخش، به جمع آوری تمام اطلاعات ممکن از نیروهای مسلح کشورهایی که ضد [[اسرائیل|اسرائیل]] هستند و نیز تهیه نقشه های اطلاعاتی و استراتژیکی از کشورهایی مورد هدف، دست می زند. جمع آوری اطلاعات نیز با استفاده از راههای مختلف [[جاسوسی|جاسوسی]] و از جمله جمع آوری "اطلاعات منتشر شده" در مورد امور نظامی کشورهای موردنظر صورت می گیرد.

===2 ـ بخش اطلاعات تاکتیکی:===

این بخش تحرکات و نحوه توزیع و استقرار نیروهای عربی و میزان آمادگی آنها برای مقابله با [[اسرائیل|اسرائیل]] را دنبال می کند، و افراد آن در میدانهای جبهه با خطوط تماس و مناطق حساس به طور پنهان و غیرعلنی فعالیت می کنند.

===3 ـ بخش برآورد و بررسی:===

این بخش فعالترین و مهمترین بخش در اداره اطلاعات نظامی [[اسرائیل|اسرائیل]] به شمار می آید. این بخش تمام اطلاعات تهیه شده توسط سایر بخشها را تحویل می گیرد تا پس از تحقیق و بررسی کامل آنها بتواند توضیحات لازم را از کشورهای دشمن در رابطه بانقشه ها و نیروهای نظامی آن ارائه دهد و با مقایسه اطلاعات دریافتی با یکدیگر و بررسی نوع و اهمیت آنها به ارائه نظرات خود و نتایج حاصله از برآوردها و بررسیها پیرامون وضعیت نظامی دشمن به صورت کامل و استراتژیک، می پردازد و سپس آنها را به ستاد مشترک ارتش و وزیر دفاع تحویل می دهد.

===4 ـ بخش عملیات:===

این بخش از سری ترین بخشهای دستگاه اَمان است که مأموریت آن انجام عملیات سری از قبیل تخریب و سرقت اسناد و اطلاعات سری "ورود پنهانی، عملیات شنود و امثالهم می باشد.

===5 ـ بخش امنیت میدانی یا حفاظت اطلاعات:===

مأموریت این بخش شناسایی مخالفان امنیت ملی [[اسرائیل|اسرائیل]] در صفوف نیروهای مسلح آن است "از نگهبانی که در سر پست خود در یکی از پایگاههای نظامی مسامحه می کنند و یا خواب می رود تا افسری که اسناد سری را از محل کار بیرون می برد. این بخش را می توان ضد [[جاسوسی|جاسوسی]] یا ضد اطلاعات در دستگاه اَمان دانست.

==ه ـ اداره اطلاعات نظامی در [[جنگ|جنگ]] 1967:==

پس از استعفای ایسرهارئیل از ریاست "موساد" در سال 1963 (مارس 1963)، مئیرعمیت به عنوان رئیس دستگاه مذکور برگزیده شد. و اهارون یاریوه ریاست اداره اطلاعات نظامی آن را به عهده گرفت" و این زمان از نظر هماهنگی در دستگاههای مختلف اطلاعاتی [[اسرائیل|اسرائیل]] را می توان نسبت به دیگر دوره ها، متمایز دانست، زیرا عمیت یک مرد نظامی حرفه ای بود که به اهمیت اداره اطلاعات نظامی کاملاً آگاه بودلذا سعی کرد نقش [[موساد|موساد]] را آن طور که پیش از او رئیس [[موساد|موساد]] بر آن ریاست می کرد مستحکم و قوی نکند که به ضرر اداره اطلاعات نظامی تمام شود، وی با اهارون یاریوه که پس از او رئیس اداره اطلاعات نظامی شده بود روابط خوب شخصی داشت.

در این مدت که موضع [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] در جهان عرب تقویت شد و جمال عبدالناصر نیز به عنوان رهبر سمبیک اعراب درصدد مقابله با [[اسرائیل|اسرائیل]] برآمد، در اداره اطلاعات نظامی [[اسرائیل|اسرائیل]] فکر وارد کردن شکست به [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] برای تسهیل عملیات براندازی جمال عبدالناصر قوت گرفت. طرح و برنامه و آمادگی لازم برای اجرای این هدف در جلسات سری بین جیمزانگلتون و مسؤولین اداره اطلاعات مرکزی آمریکا از یک طرف و مسؤولین اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] از جمله عمیت و یاریوه از سوی دیگر، تدارک دیده شد.

به دنبال این جلسات، دستگاههای اطلاعاتی آمریکا و [[اسرائیل|اسرائیل]] برای تجاوز ژوئن 1967 همکاری و هماهنگی لازم را انجام دادند. و دستگاه اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] "اَمان" توانست بعضی از عوامل خود را وارد [[کشورهای عربی ـ اسرائیل، روابط|کشورهای عربی]] کند. آنها توانستند اطلاعات مهمی را جمع آوری کنند این اطلاعات بعدا به فرماندهی نظامی [[اسرائیل|اسرائیل]] در تعیین اهداف موردنظر خود در تجاوز مذکور کمک کرد.

از معروف ترین عوامل [[جاسوسی|جاسوسی]] [[اسرائیل|اسرائیل]] و لقگانک لوتز در مصر و ایلی کوهن در سوریه بود. با آنکه ایلی کوهن به صورت اساسی به نفع [[موساد|موساد]] کار می کرد، ولی اطلاعاتی که به دست آورد در درجه اول برای اداره اطلاعات نظامی مفید بود، چون اطلاعات مزبور به فرماندهی نظامی [[اسرائیل|اسرائیل]] کمک کرد تا تحرکات و مواضع و استحکامات نیروهای سوری را دقیقا شناسایی کنند. به ویژه اینکه ایلی کوهِن توانست، با فریب بعضی از افسران سوری که درشناخت هویت حقیقی او گول خورده بودند، به دیدار و شناسایی مواضع مقدم در جبهه سوری در طول سالهای 1964 و 1963 بپردازد و سپس گزارشات دقیق آن را به فرماندهی "موساد" تحویل دهد. همان طوری که عنصر و جاسوس دیگر [[موساد|موساد]] به نام ولفگانگ لوتز (آلمانی الاصل)، توانست در طول سالهای 65ـ1961 به جاسوسی پرداخت و اطلاعات مفصلی را از مواضع دفاعی [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] در سینا و مراکز استقرار موشکهای "سام ـ 2" در منطقه کانال سوئز، به دست آورد.

همکاری بین سازمانهای اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] و آمریکا، چه قبل و چه در طول [[جنگ|جنگ]] 1967، نقش اصلی و مهمی را در کسب پیروزی و دستاوردهای نیروهای اسرائیلی ایفا کرد، زیرا در مدت زمان قبل از جنگ، مسؤول اداره اطلاعات مرکزی آمریکا (C-I-A) که ادعا شد جیمزانگتون است، خدمات مهمی را به همکاران اسرائیلی خود در تبادل اطلاعات و طرح و عملیات برای شروع این جنگ، ارائه کرد. وی اطلاعاتی را به [[اسرائیل|اسرائیل]] داد که در پیشرفت سلاحهای هسته ای آن تأثیر بسزایی داشت.

این همکاری در حالی صورت گرفت که مئیرعمیت، رئیس سازمان موساد، جلسه ای را به منظور کسب اطلاعات از مسؤولین اداره اطلاعات مرکزی آمریکا پیرامون نیروهای مصری و سوری در سینا و جولان در روز 1/6/1967 در شهر لانگی ایالت ویرجینیا، تشکیل داد. و در مقابل نیز اطلاعاتی به آمریکائیها ارائه کرد. در این جلسه احتمالات پیش بینیهای مختلف نظامی در صورت ضربه اول [[اسرائیل|اسرائیل]] به اعراب که عمیت به همکاران آمریکایی اش تأکید کرد یا در حالت معکوس آن، یا دست زدن طرف عربی به وارد کردن اولین ضربه به [[اسرائیل|اسرائیل]] ـ که این فرض مورد قبول نیروهای آمریکایی نبود زیرا تأکید داشتند که نیروهای مصری در سینا نقش دفاعی دارندو این اطلاعات را از تصاویر ماهواره های مصنوعی به دست آورده بودند ـ مورد بررسی قرار گرفت.

با آنکه دستگاه اَمان در [[جنگ 1967|جنگ 1967]] بزرگترین موفقیت خود را به دست آورد، ولی مدتی پس از فرارسیدن [[جنگ|جنگ]] با افزایش نفوذ موساد، موقعیت اداره و اطلاعات نظامی در دستگاه اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] کاهش یافت

دلیل اساسی آن رشد مقاومت فلسطینی و ضعف نسبی نیروهای نظامی اعراب پس از شکست در جنگ بود. زیرا در مبارزه با [[جنگ|جنگ]] آزادی بخش مردمی امکان استفاده از روشهای نظامی که در مقابله با یک ارتش دیگر به کار می رود، غیرممکن بود. لذا دستگاه [[موساد|موساد]] به عنوان یک سازمان تروریستی [[اسرائیل|اسرائیل]] برای مبارزه با مقاومت فلسطینی پا به صحنه عمل گذاشت و با قتل و ترور مسؤولین مقاومت فلسطین و انجام عملیات تخریبی علیه آنها اقدامات خود را شدت بخشید. البته موقعیت دستگاه اَمان و توجه به آن به دلیل ضعف [[اسرائیل|اسرائیل]] که پس از [[جنگ 1967|جنگ 1967]] با آن مواجه شده بود، کاهش یافت.

توازن قوای بین سازمان اَمان و [[موساد|موساد]] در داخل دستگاه اطلاعاتی اسرائیل، را می توان به صورت زیر جمع بندی کرد: وقتی [[اسرائیل|اسرائیل]] متوجه می شد که نیروهای عربی خطر اساسی و بالفعلی برای اهداف آن محسوب می شوند، اهمیت اداره اطلاعات نظامی آن بیشتر می شد. ولی وقتی عملیات فدایی مقاومت فلسطین شدت یافت. اهمیت [[موساد|موساد]] بیشتر می شد.

==و ـ اداره اطلاعات نظامی در جنگ 1973:==

هر چند [[جنگ 1973|جنگ 1973]] دستاورد بزرگی برای اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] به شمار می رود، ولی [[جنگ|جنگ]] "رمضان" سال 1973 بزرگترین شکست برای اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] تاکنون بوده است. زیرا، وسایلاطلاعاتی [[اسرائیل|اسرائیل]] در برآورد اهداف واقعی مخفی اعراب از تحرکات و لشکرکشیهای خود کمی قبل از شروع جنگ 1973، با شکست مواجه شدند، و این دلیل اساسی بود که نیروهای مصری و سوریه را قادر ساخت تا از اصل غافلگیری استراتژیک در ابتدای [[جنگ|جنگ]] استفاده کنند.

مؤفان [[کتاب|کتاب]] "هامحدال" یا "کوتاهی ـ تقصیر" ادارات مسئول زیادی را مورد نکوهش قرار دادند و سه مورد اساسی زیر را عامل اصلی شکست [[اسرائیل|اسرائیل]] در [[جنگ 1973|جنگ 1973]] تلقی کردند.

1 ـ ضعف اداره اطلاعات نظامی، زیرا آن مسؤول جمع آوری اطلاعات از تحرکات دشمن و برآورد و نتیجه گیری از آنها است.

2 ـ ضعف دستگاه حکومتی، یا به صورت دقیق تر "وزارت جنگ" که تحت ریاست نخست وزیر "گلدامایر" اداره می شد و در برآورد اوضاع جبهه ها به هشدارهایی که از منابع مختلف [[جاسوسی|جاسوسی]] و اطلاعاتی رسیده بود، توجه نکرد.

3 ـ اشتباده فرماندهی کل ارتش اسرائیل، در این مورد که برآوردهای اداره اطلاعات و "وزارت جنگ" در اختیار آن بود ولی خود را برای مقابله با اعراب آماده نکرده بود و آن طوری که لازم بود برای عملیات در دو جبهه آمادگی لازم را نداشت و وقتی [[جنگ|جنگ]] به طور عملی بر [[اسرائیل|اسرائیل]] تحمیل شد، ارتش سرعت و کارآیی لازم را برای عملیات نداشت.

این اشتباهات، به طورکلی، از عامل تئوری نظامی [[اسرائیل|اسرائیل]] که در طول سالهای قبل از [[جنگ 1973|جنگ 1973]] تکوین و تدوین یافته بود، سرچشمه گرفت و لذا این [[جنگ|جنگ]] عدم صحّت نظریه و تئوری [[اسرائیل|اسرائیل]] را در اولین مرحله از نبردهایی که در شمال و جنوب روی داده ثابت کرد.

اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] در برآورد و بررسی اطلاعات مهم نظامی شکست خورد به عنوان نمونهپس از آتش بس که [[جنگ|جنگ]] فرسایشی را در سپتامبر 1970 پایان داد، [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] دست به انتقال حدود 12 موشک انداز ضدهوایی از نوع سام 2 و سام 3 در طرف کرانه باختری کانال زد. و از آن زمان به سرعت اقدام به ایجاد دیوار (مانع) بزرگی از موشکها در نزدیکی کانال نمود. همچنین حدود مسافت 30 ـ 20 کیلومتر از زمینهای کرانه خاوری را تحت پوشش قرار داد، و از فعالیت نیروی هوایی [[اسرائیل|اسرائیل]] پس از پایان سال 1970 به ویژه در اکتبر 1973 در این منطقه جلوگیری کرد.

با گذشت زمان، معلوم شد که نیروی هوایی [[اسرائیل|اسرائیل]] که در [[جنگ|جنگ]] شش روزه اعراب و [[اسرائیل|اسرائیل]] با انهدام قسمت عمده نیروی هوایی مصر در دو ساعت اول روز پنجم ژوئن 1967 باعث پیروزی [[ارتش اسرائیل|ارتش اسرائیل]] گردید، در اکتبر 1973 نتوانست به صورت جدی در مقابل حمله [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] ایستادگی کند و جلو پیشرفت نیروهای آن را بگیرد.

از اواسط ماه آوریل 1973، اطلاعات کافی مبنی بر آمادگی کامل ارتش [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] برای ورود به جنگ، به [[اسرائیل|اسرائیل]] رسید و باعث نگرانی فرماندهی کل و وزرای عمده حکومت [[اسرائیل|اسرائیل]] شد، سپس اطلاعاتی از تحرکات نظامی وسیع مصر در انتهای جبهه [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] و اینکه نیروهای آن به طرف کانال در حال حرکت هستند و خطوط مقدّم در حالت آماده باش است. و همچنین اطلاعات آشکار دیگری به دست اسرائیلیها افتاد و تمام اینها، اطلاعات وارده از منابع مختلف دیگر مبتنی بر اینکه احتمال دارد [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] در یک مدت کوتاهی اقدام به حمله نظامی، علیه [[اسرائیل|اسرائیل]] کند را تأیید می کرد.

"ولی مقامات مسؤول در اداره اطلاعات سری و علنی اسرائیل، تحرکات [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] را فشار این کشور به [[اسرائیل|اسرائیل]] و صرفا تهدیدی برای شروع [[جنگ|جنگ]] می دانستند."

حتی زمانی که ارتش سوریه نیروهایش را برای [[جنگ|جنگ]] اکتبر و نوامبر (تشرین) آماده می کرد. برآورد و نتیجه گیریهای اداره اطلاعات نظامی [[اسرائیل|اسرائیل]] اشتباه بود. در این رابطه مؤفان اسرائیلی اظهار می دارند که: "و اما شعبه اطلاعات، به ریاست ژنرال الیاهوزعیرا که تازه کار و پس از [[یاریو، آهارون|آهارون یاریو]] روی کار آمده بود، برآوردی ارائه داد که به مرور زمان ثابت شد که اشتباه بوده است. خلاصه آن چنین است: به دنبال سقوط 13 فروند جنگنده میگ سوری در ماه سپتامبر، اسرائیلیها گمان کردند که دمشق می خواهد، عملیات انتقامی محدودی را بر ضد [[اسرائیل|اسرائیل]] به راه اندازد. ولی دمشق از ضربه سخت [[اسرائیل|اسرائیل]] در واکنش به انتقام خود می ترسد و لذا سوریها نیروهای خود را در مرزها مستقر کرده اند تا اولاً عملیات انتقامی را به اجرا درآوردند. و ثانیا جلو واکنش نظامی [[اسرائیل|اسرائیل]] را بگیرند" همان طوری که "اطلاعات اولیه از منابع مختلف در مورد آماده باش نظامی [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] به [[اسرائیل|اسرائیل]] رسید" و اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] به آن رسیدگی نکرد و در زمینه سیاسی نیز درباره آن تحقیقی صورت نداد. برآورد کارشناسان این بود که تصویر ایجاد شده ارزشی ندارد و برای تأیید اطلاعات دریافتی کافی نیست.

این منابع تأکید داشتند که نه تنها [[جنگ|جنگ]] به زودی شروع می شود بلکه زمان آن را هم خیلی نزدیک می باشد. دیگر اینکه برتری در برآورد اوضاع عمومی در این حالت و حالتهای مشابه به اداره اطلاعات نظامی که تنها مسؤول ارائه این گونه برآوردهاست داده شده بود. همچنین رهبران سیاسی و نظامی قانع شده بودند که اعراب به این زودی [[جنگ|جنگ]] را شروع نخواهند کرد و لذا برآوردهای اداره اطلاعات نظامی مورد قبول قرار گرفت.

شایان یادآوری است که سازمان "سیا" CIA (اداره اطلاعات مرکزی آمریکا) به صورت جدیتحت تأثیر برآوردهای اداره اطلاعات نظامی [[اسرائیل|اسرائیل]] قرار گرفته بود. زیرا کمی پس از شروع جنگ در خاورمیانه، دو افسر و یک غیرنظامی را به دلیل اشتباه برآورد و بررسی آنها از مراکز اصلی اداره اطلاعات آمریکا بیرون کرد، البته اشتباه آنها بسیار بزرگ و ناشی از برآوردهای غلط همکاران اسرائیلی آنها بود.

چنین به نظر می رسد که بیشتر اشتباهات برآوردی دستگاه اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] از ناتوانی آن در سطح فرماندهی دستگاه اَمان در آن زمان ناشی شده باشد، و ریچارد دیکون در این رابطه گفته است که حتی در مه 1973 بعضی از افسران جزء در اَمان [[جنگ|جنگ]] را قریب الوقوع پیش بینی می کردند ولی ژنرال زعیرا با آنها هم رأی نبود. و در یک کلام، می توان گفت که رده های بالای دستگاه اطلاعاتی [[اسرائیل|اسرائیل]] از عدم توانایی افراد عامل خود در برآورد اطلاعات وارده در صحنه عمل و رنج می برد.

ظاهرا ویژگی دستگاههای اطلاعاتی [[اسرائیل|اسرائیل]] از دلایل این ضعف بود. و در این مورد حاییم هرتزوگ که فرمانده دستگاه اَمان در یکی از مراحل تاریخ آن بوده می گوید که: "لازم است اعتراف کنیم که در سالهای اخیر یک تحول ناسالم در [[اسرائیل|اسرائیل]] روی داده است و وضع یگانه ای را به اداره اطلاعات به صورت ویژه در عملیات برآورد خود داده است. و این به دلیل نبودن یک دستگاه فکری در حکومت است. یکی از دلایل برآورد اشتباه در رهبری سیاسی، فقدان یک ناظر بی طرف بر دستگاههای اطلاعاتی است."

هرتزوگ این عبارت را قبل از [[جنگ 1973|جنگ 1973]] نوشت و وقوع [[جنگ|جنگ]] نیز مؤد گفته های او بود، و [[اگرانات، کمیته|کمیته اگرانات]] نیز، که برای بررسی عوامل ضعف فرماندهی [[اسرائیل|اسرائیل]] در [[جنگ 1973|جنگ 1973]] تشکیل شده مسؤولیت را به عهده دستگاه اَمان گذاشت، زیرا در برآورد و بررسی دقیق تحرکات سیاسی و نظامی اعراب قبل از شروع جنگ، شکست خورده بود.

موشه دایان، وزیر دفاع آن زمان، نیز گفت که "من، به عنوان وزیر دفاع، توان و قدرت جنگی را در اعراب نمی بینم و فعالیت آنها براساس آمار و اطلاعات به دست آمده، تقریبا از بین رفته است.

مسائل فوق الذکر به این نکته اشاره دارند که اداره اطلاعات نظامی [[اسرائیل|اسرائیل]] نتوانست به اطلاعات لازم در آن زمان دست یابد، به عنوان نمونه "اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] نمی دانست که یگانهای شکار تانک در ارتش [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] ایجاد شده است. یا آنکه فقط یک مسأله ای بود در سال 1973 در ارتش [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] وجود داشت. علاوه بر آن "اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] از مقدار سلاحهای ضدهوایی که در اختیار واحدهای پیاده [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] قرار گرفته بود. و نیز تأثیر موشکهای ضدزرهی و اثر آن بر کاهش فعالیت های هوایی اطلاعی نداشت.

==ز ـ اداره اطلاعات نظامی [[اسرائیل|اسرائیل]] پس از [[جنگ|جنگ]] چهارم:==

ویژگی پنهان و سری فعالیت های اطلاعاتی اسرائیل، محقق را از به دست آوردن اطلاعات فوری در این زمینه باز می دارد، و باید مدتی صبر کند تا اطلاعات مورد نیازش را از هر دستگاه اطلاعاتی به دست آورد، برای محقق مفید است که طرفهای مخالف هر دستگاه و نقش آن در عملیات معین را مورد بررسی قرار دهد، یا بتواند از راههایی به اسرار دستگاه مورنظر دست یابد. به همین دلیل، اطلاعات لازم در مورد فعالیت اداره اطلاعات ارتش اسرائیل، پس از [[جنگ|جنگ]] 1973، در حد اطلاعات از فعالیت های گذشته آن محدود است. ولی می توان از راه اطلاعاتی که تاکنون در منابع مختلف منتشر شده است به اطلاعات مفصل و تکمیل تری دست پیدا کرد.

هم پیمانی استراتژیک بین [[اسرائیل|اسرائیل]] و آمریکا که ریگان رئیس جمهور آمریکا در دوران ریاستجمهوری خود به آن اشاره کرد یک عامل دائم و ثابت از ابتدای تشکیل رژیم صهیونیستی است، (نک: [[ایالات متحده آمریکا و اسرائیل، روابط ـ]]) و از ویژگی رژیم [[اسرائیل|اسرائیل]] به عنوان یک رژیم نژادپرست و متجاوز و نیز عضو غریب و داخل شده در پیکر منطقه، سرچشمه می گیرد. مسأله ای که آن را وادار به هم پیمانی استراتژیک با آمریکا می کند.

این هم پیمانی در زمینه اطلاعات نظامی و نیز هماهنگی اطلاعاتی پیوسته آمریکایی صهیونیستی که نتایج آن در [[جنگ 1967|جنگ 1967]] آشکار شد، مجسم شده است. در این جنگ، اداره اطلاعات آمریکا، اطلاعات لازم را برای انهدام بخش وسیعی از نیروهای عربی در ساعت اولیه جنگ، در اختیار [[اسرائیل|اسرائیل]] قرار داد.

معروف است که آمریکا اطلاعاتی را که از راههای مختلف به دست آورده است به هم پیمانان خود و به ویژه اسرائیل، تحویل می دهد. این اطلاعات از طریق ماهواره ها و هواپیماهای اطلاعاتی "آواکس" و "س.ر ـ 71" کسب می گردد. وجود هواپیماهای آواکس آمریکایی در عربستان سعودی، از ابتدای شروع [[جنگ|جنگ]] بین عراق و ایران، به سود اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] کار کرده اند. چون آمریکا، اطلاعات به دست آمده توسط این هواپیماها را به طور دوره ای در اختیار [[اسرائیل|اسرائیل]] قرار می دهد، هر چند که عربستان سعودی این هواپیماها را برای خودش خریده است، ولی حداقل تا سال 1990، خلبانان آمریکایی هدایت این هواپیماها را برعهده داشتند و هم اکنون نیز این هواپیماها تحت هدایت فرماندهان نیروهای مسلح آمریکا قرار دارند.

اطلاعات به دست آمده را که در اختیار اداره اطلاعات آمریکا قرار می گیرد، آنها به نوبه خود در اختیار سازمان اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] قرار می دهند. همان طوری که همکاری اطلاعاتی بین [[اسرائیل|اسرائیل]] و دولتهای هم پیمان آمریکا و از جمله کشورهای عضوپیمان آتلانتیک شمالی '''['''

ناتو''']'''

و رژیم نژادپرست [[آفریقای جنوبی ـ اسرائیل، روابط|آفریقای جنوبی]] انجام می گرفته است. این در حالی است که همکاری اطلاعاتی بین [[اسرائیل|اسرائیل]] و آمریکا اثر ریشه ای در لبنان به ویژه در رابطه با فعالیت های مقاومت اسلامی و مقاومت ملی لبنان و فلسطین دارد.

علاوه بر اینکه آمریکا [[اسرائیل|اسرائیل]] را در اطلاعات به دست آمده به کمک ماهواره ها و هواپیماهای [[جاسوسی|جاسوسی]] (اطلاعاتی) در رابطه با مواضع گروههای فلسطینی و جنبش مقاومت اسلامی لبنان و دیگر نیروهای عربی مجهز می کند، اداره اطلاعات آمریکا و [[اسرائیل|اسرائیل]] در دیگر زمینه های [[جاسوسی|جاسوسی]] قدیمی همکاری دارند.

مثلاً در پایان سال 1980 معلوم شد که اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] تعدادی مزدور استخدام کرده و سپس آنها را به اداره اطلاعات آمریکا سپرده است تا در لبنان کار کنند. این مزدوران قبل از اینکه شناخته شوند، توانسته بودند در تشکیلات مسؤولین مقامات ملی لبنان نفوذ کنند. و جمیز یلن، رئیس بخش سیاسی سفارت آمریکا در بیروت و برادرِ [[حاخام|حاخام]] اعلی در نیویورک، شبکه اداره اطلاعات مرکزی آمریکا در بیروت را اداره می کردند و مزدوران مذکور در آن کار می کردند. مأموریت اصلی این شبکه [[جاسوسی|جاسوسی]] از جنبش مقاومت اسلامی و ملی لبنان و مقاومت فلسطین برای شناخت پایگاهها و انبارهای سلاح آنها و ارائه این گزارشها به اداره اطلاعات اسرائیل، بوده است.

این هماهنگی [[اسرائیل|اسرائیل]] با آمریکا و دیگر کشورهای هم پیمان آن به این کشور امکانات گسترده ای را در زمینه اطلاعات نظامی داده است. ولی خطاهایی که دستگاه اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] مرتکب شد و اختلافاتی که هر چند گاهی در آن و به ویژه بین دو دستگاه اَمان و [[موساد|موساد]] پیش آمده است، دلیل بروجود نقاط ضعف زیاد در اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] است و نیروهای مخالف آن می تواند در جهت دسترسی به اهداف خود از این نقاط ضعف استفاده کنند. دستگاههای اطلاعاتی و [[جاسوسی|جاسوسی]] [[اسرائیل|اسرائیل]] یک قدرت جادویی نیست که قدرت ماوراءطبیعی داشته باشد. همان طوری که صهیونیستها در [[تبلیغات|تبلیغات]] خود سعی در اعمال این نظر دارند. بلکه سازمانهای اطلاعاتی [[اسرائیل|اسرائیل]] نیز همانند سایر سازمانهای اطلاعاتی دنیا و شامل افراد بشری است که در بعضی عملیات خود موفق شده و در برخی دیگر خطاهایی مرتکب می شود و شکست می خورد. منتهی اداره اطلاعات [[اسرائیل|اسرائیل]] از خطاهای گذشته خود درس گرفته است و لذا نمی توان از آن انتظار داشت که اشتباهات خود در [[جنگ 1973|جنگ 1973]] را دوباره تکرار کند، بلکه اشتباهات آن در آینده با اشتباهاتش درگذشته فرق خواهد داشت ولی طرفهای مقابل آن می توانند در صورت مراقبت تحرکات اطلاعاتی [[اسرائیل|اسرائیل]] و بررسی عملکرد آن به طور دقیق، از اشتباهات آن در آینده استفاده کنند.

ویژگی و نحوه رقابت بین دو دستگاه اَمان و [[موساد|موساد]] تغییر کرده و این رقابت بین دو دستگاه در بعضی از موارد به برخوردهای تلخ بین آنها انجامیده است. زمانی این برخوردها پیش آمد که مقاومت فلسطین در مرحله اول مبارزات مردمی و آزادی بخش خود دست به یکسری عملیات چریکی زد و لذا حکومت [[اسرائیل|اسرائیل]] تلاش کرد برای مبارزه با آن از ابزارهای تروریستی استفاده کند، و از زمانی که مبارزات مردمی فلسطین به مرحله پیشرفته ای رسید و مقاومت مردم به نیروهای شبه نظامی تبدیل شد که دارای سلاح سنگین مثل توپخانه سنگین و تانک و موشک بود.

مأموریت مقابله با مقاومت فلسطینی نیز جزو مأموریت اداره اطلاعات نظامی (اَمان) گردید. ولیواگذاری این مأموریتها بدان معنا نیست که نقش [[موساد|موساد]] پایان یابد. بلکه عملیات امنی و تروریستی مانند ترور شخصیتهای فلسطینی و لبنانی ادامه یافته و هرچند گاهی نیز شدت پیدا کند. همان طور که از زمان شروع انتفاضه و بالا رفتن عملیات مقاومت فلسطین و همکاریهای اطلاعاتی بین سازمان [[موساد|موساد]] و امان افزایش یافت.

==مآخذ:==
#محارب، عبدالحفیظ:''''' هاغانا، اتسل، لیحی، العلاقات بین المنظمات الصهیونیة المسلحة 1948 ـ 1937'''''، بیروت 1981.
#تولاروت،''''' سفیر هاگاناه: تاریخ هاغانا '''''(تلدویو، معرخوت و عام عوفید، 1954).
#غلوب، فاروس: '''''الصهیونیة و النازیة: علاقات و اتفاقیات، شؤون الفلسطینیة'''''، نوامبر و دسامبر 1978.
#عمار، تزار: '''''الاستخبارات الاسرائیلیه'''''، مؤسسة العربیه للدراسات و النشر، بیروت 1976.
#جیمیل، دانیل:''''' المخابرات الاسرائیلیه و صید الجواسیس'''''، ترجمه عربی، بیروت.
#ایزنبوع، دینیس و: دیگران:''''' الموساد'''''، مؤسة العربیة للدراسات و النشر، بیروت 1981.
#ایتان، ستیف:''''' عین تل ابیب'''''، ترجمه مطاع ضوری، بیروت، دارالعوده.

ـ التقصیر، مؤسة العربیة للدراسات و النشر، 1974.
#روبی، تسفی: '''''الجاسوسیة الاسرائیلیة و حرب الایام السته.'''''

ـ اسناد شماره 3692و CMND و6019 و CMND حکومت انگلیس.
#Deacon, Richard:''''' The israeli secret service''''', London, Hamish Hamiltan 1977.

Allon, yigal:''''' The mahing of israel,s army''''',
#Landon, Mitchell, 1970
#Mosely, Leondard:''''' Gideon Goes to war''''', London, Arttur arher, 1955.
#Stevensen William:''''' A man called in terpid''''', London, macwillan, 1967.
#Jon and David Rimche:''''' The Secret roads''''', NewYork, Farrar, Straus and Cudahy, 1955.