برکسون، اسحاق (1975ـ1891)
اسحاق برکسون (Isaac Berkson) دانشمند تربیتی آمریکایی یهودی است. وی در شهر نیویورک به دنیا آمد و کار خود را به عنوان مدیر انستیتو مرکزی یهودی در نیویورک آغاز کرد (1917). بین سال های 1918 تا 1927 بر مدارس و برنامه های خدمات عمومی وابسته به دفتر آموزش یهودی در نیویورک، نظارت داشت. در 1927 به تدریس علوم تربیتی در انستیتو دینی یهودی ـ که بعدها با دانشکده عبری ادغام شد ـ پرداخت.
در همان سال از او دعوت شد تا برای بررسی اوضاع مدارس یهودی به فلسطین برود. پس از پایان بررسی تا سال 1935 در آن جا ماند و به عنوان ناظر نظام آموزشی یهودی فعالیت کرد و سپس به آمریکا برگشت. در 1938 به تدریس فلسفه تربیت در دانشکده شهر نیویورک پرداخت و سال 1955 به استادی آن دانشکده درآمد.
برکسون از هواداران تربیت پیشرو است که جان دیویی و کلپاتریک به آن فرا می خواندند. اما فلسفه پراگماتیسم را به صورت جزئی پذیرفته بود. کتاب وی نظریه هایی درباره آمریکایی شدن؛ پژوهشی انتقادی با نگاه خاص به اقلیت یهودی (1920) حاشیه ای مهم بر نظریه چندگونگی فرهنگی آمریکا به شمار می رود. در کتاب الگو و گروه (1958) برکسون نظریه گروه را به عنوان ابزاری برای برطرف کردن مشکلات خاص آموزش یهودی مطرح می کند.
وی بر پایه این نظریه می گوید که گروه های گوناگون یهودی در سراسر جهان، جماعت یسراییل را تشکیل می دهند که دارای میراثی خاص از ارزش های فرهنگی، اجتماعی و معنوی است. بنابراین هر فردیهودی اگر بخواهد شخصیت خود را شکوفا سازد هم باید وفاداری اش به میراث یسراییل (از جمله کشور اسرائیل) را حفظ کند و هم باید در الگوهای جهانی که میراث بشریت است مشارکت کند. این نشان دهنده نگرشی است که مرکزیت دیاسپورا نامیده می شود؛ یعنی اعتقاد اعضای گروه های یهودی به این که چیز مشترکی میان آنها وجود دارد.
حکومت صهیونیستی اگرچه بسیار مهم است، اما نمی توان آن را در مرکز قرار داد؛ زیرا مرکزیت از آن گروه های گوناگون یهودی است و به همین خاطر باید همه هویت های متفاوت را حفظ کرد.
برکسون آثار دیگری هم دارد که عبارت است از: مقدمه ای بر فلسفه تربیتی (1940)، تربیت در برابر آینده(1943) و اخلاق، سیاست، تربیت (1968).
مأخذ:
- المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهش های تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد سوم، زمستان 1382.
