رادار، فالکون

فالکون را سیستم رادار هشدار سریع معرفی می کنند که قابلیت شناسایی اهداف را از راه دور دارد. این رادار، منطقه ای به شعاع 400 کیلومتر را پوشش می دهد و 60 هدف را به صورت همزمان زیرنظر می گیرد. فالکون یک سیستم رادار بسیار پیشرفته است که بر روی بدنه هواپیماهای بوئینگ 767,757 و یا ایرباس ای 300 نصب می شود.

این سیستمهای رادار که بر روی چنین هواپیماهایی نصب می شوند ادامه سیستم کنترل و هشدار هوایی آواکس (AWACS)هستند. آواکس از یک برجک گردان به قطر 1/9 متر و ضخامت 8/1 متر تشکیل می شود. ساب سیستم آواکس به آن اجازه نظارت تا شعاع 5/375 کیلومتر را (البته زمانی که هدف یک هواپیمای دارای ارتفاع کم در زمان پرواز است) می دهد. آواکس به کمک یک ساب سیستم دیگر خود قادر است هواپیماها و وسایل در حال پرواز خودی و غیرخودی را در آسمان تشخیص دهد. در آواکس سیستمهای کامپیوتری و مخابراتی ای تعبیهشده است که اطلاعات صحنه نبرد را جمع آوری و تجزیه و تحلیل می کنند و برای مراکز فرماندهی و کنترل به مناطق پشت جبهه می فرستند. از آنجا که آواکس یک رادار متحرک است قابلیت نظارتی آن از رادارهای معمولی مستقر بر روی زمین بیشتر و بالاتراست.

امروزه سیستمهای پیشرفته تری عرضه شده است. سیستمهای کنترل و فرماندهی هشدار سریع هوایی (AEW$$C) نمونه جدید این سیستمها هستند که در اروپا، آمریکا و رژیم صهیونیستی طراحی شده و گسترش یافته اند. فالکون یک نمونه آنهاست که توسط گروه سیستمهای الکترونیک "التا" زیرمجموعه "صنایع هوایی اسرائیل" ساخته شده و توسعه پیدا کرده است.

در این سیستم به جای رادار آنتنی گردان موجود در آواکس، از رادار چند آنتنی انتقال دهنده استفاده می شود. با توجه به حذف رادار گردان انعطاف پذیری و قدرت مانور هواپیما افزایش پیدا می کند. یعنی همان عاملی که توانایی نظارت و سرعت را در سیستمهای جدید افزایش می دهد.

فالکون از چهار حس گر برخوردار است. حس گر اول یعنی رادار چند آنتنی انتقال دهنده در یک برجک ایستگاهی بر روی هواپیما قرار می گیرد. اما در هواپیماهای بوئینگ 707 رادار مرکب از شش قطعه است که بر روی دماغه پهن جلوی هواپیما، زیر قسمت انتهایی هواپیما و در چهار صفحه مسطح که به صورت دو بخش در هر دو طرف هواپیما واقع شده قرار می گیرند. این رادار پوشش 360 درجه را امکان پذیر می سازد. رادار مزبور پرتوهای نوری ـ الکترونیکی در همه جهات و به طرف اجسام مقابل می فرستند و خطا را درباره هشدار نزدیک شدن آنها از بین می برد. این پرتوها توسط کامپیوتر رادار کنترل می شوند. این رادار هر دو تا چهار ثانیه اقدام به ردیابی می کند (آواکس هر 20 تا 40 ثانیه) و از امکان ردیابی اشیایی که تحرک بسیاری دارند برخوردار است.

به علاوه می تواند اشیایی که در ارتفاع پایین پرواز می کنند را از فاصله صدها کیلومتر تحت هر شرایط آب و هوایی شناسایی کند. این توانایی رادار مزبور ناشی از قابلیت "روزنه دید ترکیبی" (SAP) آن می باشد که امکان جاسوسی تصویری را در شب و روز فراهم می کند. امری که برای تصمیم گیری نظامی بسیار می تواند مفید باشد. این همان تکنولوژی تصویربرداری الکترونیک فعال چند مرحله ای است که در فالکون به کار رفته است.

حس گر دوم سیستم "آی اف اف" (IFF)است که کار کسب اطلاعات، رمزیابی، شناسایی هدف و ردیابی را انجام می دهد، اطلاعات آن به صورت خودکار با رادار مرتبط می شود و انتقال پیدا می کند. این سیستم قابلیت تشخیص نیروهای خودی از بیگانه را برای فالکون فراهم می کند.

حس گر سوم سیستم "ای اس ام/ای ال آی ان تی" (ESM/ELINT) می باشد که در آن از دریافت کننده های باند کوتاه و تکنیکهای اندازه گیری فرکانس فوری باند بلند (آی اف ام IFM) استفاده می شود. این تکنیکها امکان استراق سمع پخش کننده های زمینی و هوایی امواج را فراهم می کند. در اینجا علایمی دریافت می شود که کشف آنها از طریق روش دیفرانسیل زمان دریافت (دی تی او ای DTOA) صورت می گیرد. علایم کشف شده را به دریافت کننده های ناظر انتقال می دهند تا آنها را بشناسند. در این سیستم سعی شده که با استفاده از کامپیوتر از نیازمندی به نیروی انسانی کاسته شود.

حس گر چهارم سی اس ام/سی او آی ام ان تی (CSM/COIMNT) می باشد که شبکه های رادیویی خاص را زیرنظر می گیرد. قابلیت موسوم به دی اف آن را قادر می سازد که محل اهداف را تعیین کند. این سیستم می تواند سریعا علایم خاصی از ارتباطاتهوایی، دریایی و زمینی را شناسایی کند. در این سیستم نیز سعی شده کامپیوتر نیاز به انسان رابرطرف کند.

سیستم فالکون از راه اتصال اطلاعاتی خود با مرکز فرماندهی دفاع هوایی مرتبط است. همچنین همراه حس گرهای دیگر ایجاد یک تصویر مکانی کامل را میسر می کند.

قابلیت تحرک و مانور بالا از جمله امتیازات مهم سیستم ای ای دبلیو و سی فالکون است که کار شناسایی و عکسبرداری را برای آن آسان تر کرده است. فالکون قابلیت آن را دارد که در سخت ترین شرایط زمانی و مکانی خدمات ارائه کند. یک هواپیمای مجهز به ای ای دبلیو سی در ارتفاع ده هزار متری منطقه ای به وسعت 400 هزار کیلومتر مربع را در هر زمان خاصی زیر نظر بگیرد.

مآخذ:

1. بولتن رویداد و گزارش اسرائیل، (نظامی ـ امنیتی)، شماره 2/213، 14/11/1382.
2. www.geocities.com/lucktam/awacs/phalcon.asp.
3. http://www.militaryfactory.com/aircraft/awacs.asp.
4. http://www.fas.org.
5. http://www.iai.co.il.
6. http://www.defence.gov.au/dmo/ascd/air 5077/aewc.cfm.