جدین، نبرد

فرمانده ارتش نجات طی ارسال تلگرامی به سرهنگ دوم ادیب شیشکلی فرمانده گردان یکم یرموک از وی خواست در شب 22/1/1948 یکی از شهرکهای صهیونیستی منطقه الجلیل را به خاطر تسهیل عبور گردان دوم یرموک به فرماندهی سرهنگ دوم محمدصفا از رود اردن از یکسو و از سوی دیگر به دست آوردن اطلاعاتی در مورد امکانات رزمی صهیونیستی، درجه استحکام شهرک و نوع سنگربندیهای آن مورد هجوم قرار دهد.

فرمانده گردان اول، شهرک "جدین" در نزدیکی ترشیحا را به عنوان آماج این حمله انتخاب نمود و این اولین عملیات گردان بود. برای غافلگیر ساختن شهرک طرحی پیاده کرد، آن طرح را به مورد اجرا گذاشت و با آتش پر حجم، بر شهرک مسلط گردید.

صهیونیستها سرسختانه برای دفاع از شهرک به جنگ برخاستند ولی نیروهای مهاجم عربی توانستند خطوط مقدم را به اشغال خود درآورند. صهیونیستها به تدریج نیروهای کمکی به جدّین گسیل داشتند. ولی این نیروها موفق به شکست دیوار محاصره و ورود به شهرک نشدند. آنها با سربازان گردان درگیری پیدا کردند، این درگیری به شکست آنها، انهدام تعدادی از زره پوشها و وارد آمدن خسارات جانی به آنان منتهی گردید.

شهرک و افراد آن همچنان در معرض هجوم قرار داشت، برخی از ساختمانها طعمه حریق شد، مدافعان به طرف دژ شهرک عقب نشینی کرده، و همچنان به مقاومت ادامه دادند تا اینکه در ظهر روز 23 دسامبر یک نیروی بریتانیایی برای کمک به آنان وارد عمل شد. نیروهای گردان یرموک به منظور اجرای دستورات دریافتی و اجتناب از درگیری با نیروهای بریتانیایی که اگر مداخله نمی کردند، شهرک به دست گردان سقوط می کرد، عقب نشینی نمودند.

خسارت گردان اول تنها 18 شهید بود که اولین شهدای ارتش نجات محسوب می شوند، ولی خسارات صهیونیستها در خارج از شهرک بیشتر از داخل آن بود به گونه ای که بخش عظیمی از نیروهای کمکی تارومار شدند و بقیه فرار را بر قرار ترجیح دادند.

با وجود اینکه نبرد جدین اولین نبردی است که ارتش نجات فلسطین تحت شرایط استثنایی آن روز و قبل از تکمیل و تجهیز قطعات رزمی و آموزش سربازانش در آن شرکت نمود، با این همه نتایج مهمی را از این نبرد عاید خود ساخت. یکی از این نتایج تقویت روحیه معنوی و اراده مبارزاتی ملت فلسطین بود و اطلاعاتی کافی درباره نیروی شهرکهای صهیونیستی و درجه استحکامات و شیوه های دفاعی آنها را در اختیار فرماندهان عرب قرار داد. همچنین هدف نخست نیروهای مبارز را محقق ساخت و برای گردان دوم یرموک، امکان عبور از رود اردن به منطقه ویژه شان در فلسطین را فراهم ساخت.

مأخذ:

1. قاسمیه، خیریه (اعداد): مذکرات فوزی القاوقجی، بیروت 1975.