نمایش مبدأ برای موشه دایان، مرکز مطالعات خاورمیانه ای و آفریقایی


        

==مقدمه:==

مؤسسات و مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی مختلفی که رژیم صهیونیستی را در نیل به اهدافش یاری می رسانند، در دو سطح داخلی (اراضی اسرائیل) به فعالیت می پردازند. [[موشه دایان، مرکز مطالعات خاورمیانه ای و آفریقایی|مرکز مطالعات خاورمیانه ای و آفریقایی موشه دایان]] وابسته به [[دانشگاه|دانشگاه]] تل آویو از جمله این مراکز (مطالعاتی) است که در داخل [[اسرائیل|اسرائیل]] (اراضی اشغالی 1948) به فعالیت مشغول است. این مرکز در سال 1983 تأسیس شد و از قدیمی ترین و بزرگترین مراکز تحقیقاتی در [[اسرائیل|اسرائیل]] به شمار می رود که در زمینه مسائل و موضوعات مرتبط با منطقه خاورمیانه و روند صلح به مطالعه و تحقیق می پردازد.

==الف ـ پیشینه مرکز:==

[[موشه دایان، مرکز مطالعات خاورمیانه ای و آفریقایی|مرکز مطالعات خاورمیانه ای و آفریقایی موشه دایان]] The Moshe dayan center for Middle Eastern and African Studies که به عنوان یک مرکز تحقیقات دانشگاهی، در سال 1983 تأسیس شد، یکی از مراکز تحقیقاتی دانشکده تاریخ و علوم انسانی [[دانشگاه|دانشگاه]] تل آویو است. هدف از تأسیس آن تحقیق و پژوهش در زمینه تاریخ معاصر و مسائل روز خاورمیانه و جهان عرب (با تأکید بر کشورهای آفریقای شمالی) است.

این مرکز که از بزرگترین مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی در [[اسرائیل|اسرائیل]] محسوب می شود، نقش بسیار مؤثری را در ارائه شناخت و آگاهی در زمینه خاورمیانه به رژیم صهیونیستی ایفا کرده است.

تحقیقات و پژوهشهای مرکز مطالعات موشه دایان، بر موضوعاتی نظیر تاریخ معاصر خاورمیانه و جهان عرب، اسلام و سیاست، گرایشهای اسلامی، جنبشهای اسلامی، نقش سیاسی اسلام و شیعه، جمعیت شناسی و سیاست، نقش اقلیتها، انقلاب [[رسانه|رسانه]] های گروهی در خاورمیانه، روابط اعراب و اسرائیل، اوضاع سیاسی، اقتصادی واجتماعی فلسطینیان در اراضی اشغالی 1967، اقلیت عرب در اسرائیل، روند صلح و... متمرکز می شود.

مرکز با گردهم آوردن گروهی از برجسته ترین محققان، افراد دانشگاهی و اندیشمندان سیاسی داخل و خارج اسرائیل، مسائل و موضوعات فوق الذکر را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد.

این مرکز با اجرای پروژه های تحقیقاتی، انتشار کتب، مقالات و تحلیلها، برگزاری کنفرانسها و همایشهای مختلف علمی و سیاسی، اطلاعات دقیقی را در مورد معضلات و پیچیدگیهای منطقه خاورمیانه، پیشبرد روند صلح میان اعراب و [[اسرائیل|اسرائیل]] و همچنین جدیدترین تحولات منطقه ای در اختیار جامعه علمی و دانشگاهی، ژورنالیستها، سیاستگذاران و دولتمردان اسرائیلی قرار می دهد.

==ب ـ ساختار اداری و اجرایی مرکز:==

مرکز مطالعات [[دایان، موشه (1981 ـ 1915)|موشه دایان]] از بخشهای مختلف اداری و اجرایی تشکیل شده است. این بخشها عبارتند از:

===1 ـ هیأت مدیره:===

پرفسور [[ساسر، آشر|آشر ساسر]] (Asher Susser) ، پرفسور مارتین کرامر (Martin Kramer) ، دکتر آمیرا مارگالیث (Amira Marghlith) و آریه عزرا (Aryeh Ezra) در هیأت مدیره مرکز [[دایان، موشه (1981 ـ 1915)|موشه دایان]] عضویت دارند.

پرفسور "آشر ساسر" مقام مدیریت و ریاست هیأت مدیره این مرکز را نیز برعهده دارد.

===2 ـ معاون اجرایی:===

کلیه فعالیتهای اجرایی و مالی مرکز مطالعات [[دایان، موشه (1981 ـ 1915)|موشه دایان]] از طریق "ایلانا گرین برگ" (Ilana Greenberg) معاون اجرایی مرکز هماهنگ می شود.

===3 ـ هیأت بین المللی:===

اعضای هیأت بین المللی مرکز را اندیشمندانی از کشورهای آمریکا، کانادا، اروپا و استرالیا تشکیل می دهند. مشارکت علمی با هیأت مدیره مرکز ازوظایف عمده این هیأت محسوب می شود.

===4 ـ شورای مشورتی:===

این شورا که وظیفه ارائه خدمات مشورتی در زمینه مسائل سیاسی خاورمیانه به تصمیم گیرندگان سیاسی و همچنین نهادهای دولتی [[اسرائیل|اسرائیل]] را برعهده دارد، متشکل از 30 عضو از محققان و اندیشمندان برجسته اسرائیلی و غیراسرائیلی است.

پرفسور یوسف بن شلوموها (Yosef Ben-shlomo) ، پرفسور [[آرنز، موشه|موشه آرنز]] (Moshe Arens) ، دکتر شموئل کاتز (Shmuel Katz) و پرفسور ویلیام ون کلیو (Willam van cleave) از [[کانادا ـ اسرائیل، روابط|کانادا]] از جمله اعضای شورای مشورتی اند.

==ج ـ اهداف و برنامه های مرکز:==

بنابر ادعای مسئولان مرکز [[دایان، موشه (1981 ـ 1915)|موشه دایان]] محور برنامه ها و فعالیتهای این مرکز اهداف سه گانه ذیل متمرکز است.

1 ـ ارتقاء دانش سیاسی مردم منطقه خاورمیانه در جهت پیشبرد روند صلح!

2 ـ ایجاد شبکه ارتباطی میان مؤسسات و مراکز تحقیقاتی در سطوح داخلی، منطقه ای و بین المللی در جهت همکاری و تبادل نظر، عقاید و پژوهشهای آنها درباره مسائل مرتبط با منطقه خاورمیانه.

3 ـ فراهم آوردن بستر مناسبی برای نشستهای تخصصی در عرصه مسائل سیاسی منطقه.

گفتنی است که مرکز مطالعات [[دایان، موشه (1981 ـ 1915)|موشه دایان]] در راستای نیل به اهداف خویش برنامه ها و فعالیتهای متنوع و گسترده ای را تدارک دیده است. فعالیتهای عمده این مرکز عبارتند از:

1 ـ سازماندهی و برگزاری همایشها، جلسات سخنرانی و کنفرانسهایی در سطوح داخلی و بین المللی با موضوعاتی نظیر: بنیادگرایی اسلامی، منازعات [[اسرائیل|اسرائیل]] و فلسطین، جنبشهای اسلامی، روابط [[اسرائیل|اسرائیل]] و ترکیه، مسائل سیاسی جمهوری اسلامی ایران از جمله روند انتخابات در ایران، روابط [[اسرائیل|اسرائیل]] و اردن، روابط [[اسرائیل|اسرائیل]] با [[کشورهای عربی ـ اسرائیل، روابط|کشورهای عربی]] (باتأکید بر کشورهای آفریقای شمالی)، وضعیت اقلیت عربی در اسرائیل.

2 ـ تحلیل و بررسی مهمترین مسائل مرتبط با منطقه خاورمیانه.

لازم به ذکر است که مرکز برای اجرای برنامه های خود، همکاری و ارتباط گسترده ای را با مؤسسات و مراکز تحقیقاتی خارج اسرائیل، از جمله: مؤسسه سیاست خارجی [[ترکیه ـ اسرائیل، روابط|ترکیه]] (در آنکارا) (Turkish Foreign policy Institute in Ankara) ، مؤسسه امور بین المللی رویال (لندن) (Royal Institute of International Affairs in london)، مؤسسه واشنگتن برای مطالعه خاورنزدیک (آمریکا) و بسیاری از مؤسسات دیگر در اروپا و آمریکا، برقرار کرده است.

مرکز همچنین در راستای تبادل اطلاعات، با بسیاری از دانشگاههای معتبر جهان از جمله: هاروارد، مک گیل و کلمبیا و... ارتباط نزدیکی دارد.

==د ـ انتشارات مرکز:==

فعالیتهای علمی، اطلاع رسانی و تحقیقاتی مرکز مطالعات موشه دایان، در قالب انتشارات این مرکز به صورت کتاب، مقالات سیاسی و یک نشریه تخصصی ارائه می شود.

===1 ـ انتشار کتاب:===

انتشار دهها [[کتاب|کتاب]] در زمینه های مرتبط با اهداف مرکز از عمده ترین فعالیتهای علمی این مرکز محسوب می شود. مهمترین کتب منتشر شده این مرکز عبارتند از:

لبنان؛ چالشهای استقلال

Lebanon: The Challenge ofIndependence

بیداری اعراب و احیای اسلام

Arabs Awakening and Islamic Revival

خاورمیانه در سال 2005

The Middle East in 2005

روابط [[ترکیه ـ اسرائیل، روابط|ترکیه]] و [[اسرائیل|اسرائیل]]

The Turkish-Israel Relationship

رشد جمعیت، مهاجرت و سیاستهای اجتماعی درقطر

Population Growth, Migration Social Policies in Qatar

===2 ـ مقالات سیاسی:===

نتایج و دستاوردهای فعالیتهای مرکز را می توان در قالب مقالات سیاسی منتشر شده آن مشاهده کرد. جدیدترین مقالات سیاسی که از سوی مرکز مطالعات [[دایان، موشه (1981 ـ 1915)|موشه دایان]] منتشر شده اند، موضوعاتی در زمینه تحولات لبنان، مسائل سیاسی ایران، مسائل داخلی تشکیلات خودگردان فلسطین، گروههای جهادی فلسطین و موضوع عراق را شامل می شوند. عناوین جدیدترین مقالات تحلیلی تهیه شده و مؤلفین آنها عبارتند از:

ـ تشکیلات خودگردان فلسطین و انتخاب ابومازن/ایال زایسر (Eyal Zisser)

Palestinian Authority and The Election of Abu Mazen

- نقش حماس در انتفاضه الاقصی/مئیر لیتواک (Meir Litvak)

Role of Hamas in Al-aqsa Intifada

ـ لبنان پس از مرگ حریری/مارتین کریمر (Martin Kramer)

Lebanon After The Murder of Hariri

ـ اهمیت انتخابات ریاست جمهوری ایران/دیوید مناشری (David Menashri)

The Significance of Irans Presidential Election

ـ [[مصر ـ اسرائیل، روابط |مصر]] در جستجوی یک نقش/مادی واتزمن (Maddy Weitzman)

Egypt in Search of a Role

ـ اردن و دیوار امنیتی اسرائیل/آشر ساسر (Asher Susser)

Jordan and The Israeli Security fence

===3 ـ نشریه تخصصی مرکز:===

نشریه تخصصی مرکز مطالعات [[دایان، موشه (1981 ـ 1915)|موشه دایان]] تحت عنوان Middle East Contemporarysurvey (مروری بر تاریخ معاصر خاورمیانه) به تحلیل و بررسی تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خاورمیانه و همچنین موضوعات مختلف مرتبط با کشورهای منطقه نظیر اسرائیل، ترکیه، ایران، [[کشورهای عربی ـ اسرائیل، روابط|کشورهای عربی]] و آفریقای شمالی و فلسطین می پردازد.

==ه ـ آرشیو مطبوعات==

آرشیو مطبوعات مرکز [[دایان، موشه (1981 ـ 1915)|موشه دایان]] کامل ترین و جامع ترین آرشیو مطبوعات جهان عرب (از سال 1950 به بعد) در جهان به شمار می رود. این آرشیو بیش از 11 میلیون شماره از (2 هزار عنوان) روزنامه، نشریات و مجلات جهان عرب و حتی مطبوعات ایران را داراست. تصدی این بخش از مرکز را "حایم گال" (Haim Gall) برعهده دارد.

==و ـ کتابخانه مرکز موشه دایان:==

این کتابخانه به عنوان یکی از منابع غنی تحقیقاتی و مطالعاتی در اختیار دانشجویان و محققان قرار می گیرد و دارای مجموعه عظیمی از نشریات، کتب، گزارشها و بولتنها در مورد خاورمیانه اعم از گزارشهای رادیویی آمریکا، انگلیس و [[اسرائیل|اسرائیل]] در مورد خاورمیانه، کتابها و نشریات مختلف در مورد خاورمیانه و بسیاری از اطلاعات دیگر است.

"ماریون گلیکسبرگ" (Marion Gliksberg) ریاست کتابخانه مرکز را عهده دار است.

==ز ـ پایگاه اطلاع رسانی (بانک اطلاعات)==

بانک اطلاعات مرکز [[دایان، موشه (1981 ـ 1915)|موشه دایان]] یک منبع منحصر به فرد در ارائه اطلاعات الکترونیکی به صورت مقاله، نشریه و جزوه به زبانهای انگلیسی، فرانسه، عربی و [[عبری|عبری]] در مورد خاورمیانه به شمار می رود.

بررسی صورت گرفته در زمینه عملکرد [[موشه دایان، مرکز مطالعات خاورمیانه ای و آفریقایی|مرکز مطالعات خاورمیانه ای و آفریقایی موشه دایان]] که به عنوان یک مرکز مطالعات و تحقیقات دانشگاهی از اوایل دهه 1980 در [[دانشگاه|دانشگاه]] تل آویو مشغول بهفعالیت است، نشان می دهد که این مرکز در ارائه تحلیلهای سیاسی در زمینه مسائل و موضوعات مرتبط با کشورهای منطقه خاورمیانه (به ویژه کشورهای عرب منطقه) و همچنین تحولات و بحرانهای موجود در منطقه، به جامعه علمی و دانشگاهی و به ویژه سیاستمداران و مقامات دولتی رژیم صهیونیستی نقش عمده ای را ایفا کرده است.

همکاری دوجانبه مرکز با مؤسسات و مراکز تحقیقاتی داخل و خارج [[اسرائیل|اسرائیل]] (به ویژه در آمریکا و اروپا) و همچنین دانشگاههای معتبر جهان، منافع و آثار متقابلی را برای طرفین به ارمغان آورده است. از طریق این همکاری و ارتباط، مراکز و دانشگاهها از مشاوره و اطلاعات مرکز در زمینه مسائل مرتبط با خاورمیانه بهره مند شده و متقابلاً مرکز نیز ضمن استفاده از اسناد و اطلاعات علمی این مراکز، مجرایی برای معرفی خود در سطح بین المللی می یابد.

==مأخذ:==
#بولتن '''''رویداد و گزارش اسرائیل'''''، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای سیاسی ـ علمی ندا، 9/7/1384، شماره 266.