توافقنامه قاهره، اسناد تدابیر امنتیی غزه و اریحا در
متن کامل از ترجمه غیر رسمی سند تدابیرامنیتی در غزه و اریحا "توافق قاهره" نام گرفت که عبارتست از:
محتویات
گذرگاهها:
دو طرف با انضمام سند بعدی به توافقنامه غزه ـ اریحا موافقت می کنند.
منطقه اریحا:
1 ـ مساحت منطقه اریحا طبق نقشه پیوست مشخص می شود.
2 ـ افزون بر این و با قرار دادن آن در خارج از محدوده منطقه اریحا:
الف ـ آرامگاه حضرت موسی تا زمان اجرای مرحله ای توافق زیر نظارت طرف فلسطینی برای امور مذهبی قرار می گیرد.
ب ـ فلسطینیان حق دارند هر سال سه بار به مناسبتهای دینی زیر پرچم فلسطین به زیارت مغطس (محل غسل تعمید حضرت مسیح) بروند.
ج ـ تعیین محل مورد نظر برای طرحهای فلسطینی یا طرحهای مشترک مندرج در توافقنامه اصول کلی.
د ـ امنیت عبور از منطقه اریحا به آرامگاه حضرت موسی و مغطس و محل طرحها تأمین می شود. جزئیات تدابیر امنیتی مربوط به عبور از این مناطق بخشی از توافق غزه و اریحا خواهد بود.
3 ـ راههای داخلی شهر اریحا تحت نظارت فلسطینی قرار می گیرد. گشت مشترک امکان پذیر است. درباره موضوع "عوجه" و راههای آن، به زودی در قاهره مذاکره می شود.
4 ـ امور دینی در کنیسه "شالوم اسرائیل" دراریحا تحت نظارت دولت اسرائیل قرار می گیرد
منطقه غزه:
1 ـ شهرکهای گوش قطیف و اریتز و دیگر شهرکهای باریکه غزه به اضافه تأسیسات نظامی اسرائیل در طول مرز غزه با مصر مندرج در نقشه پیوست، بر پایه اعلامیه اصول کلی تحت نظارت دولت اسرائیل در مرحله انتقالی قرار می گیرند. اسرائیل مسئولیت اصلی و همچنین امور امنیتی و گشتیهای مشترک را به عهده دارد. درباره هرگونه تغییر احتمالی در این مناطق در مذاکرات طابا بحث می شود.
2 ـ طبق اعلامیه اصول کلی و بدون لطمه خوردن به حاکمیت فلسطینی:
الف ـ اسرائیل مسئولیتهای ضروری و قدرت اجرایی تدابیر امنیتی، از جمله گشتیهای اسرائیلی در سه راه میان شهرکهای اسرائیلی در غزه و میان اسرائیل و راههای کیسوفیم ـ گوش قطیف و راه سونا ـ گوش قطیف و راه ناحال عوز ـ نیزاریم، را در دست دارد.
ب ـ گشتیهای مشترک در طول راههای اصلی و فرعی. خودروهای اسرائیلی رهبری این گشتیها را به عهده دارند.
ج ـ دولت اسرائیل به هنگام اجرای عملیات مداخله جدا از اختیارات پلیس فلسطین، به سرعت دولت فلسطینی را در جریان امور قرار می دهد.
د ـ بر چهارراههای فرعی و راه اصلی شمال به جنوب، پل زده می شود.
ه ـ یک سال پس از تاریخ اتمام عقب نشینی نیروهای اسرائیلی از باریکه غزه، کمیته مشترکهمکاری و هماهنگی امنیتی این تدابیر را مورد بررسی مجدد قرار می دهد.
مسایل دیگر:
بحث درباره انتقال اختیارات و قدرت، تنها پس از اجرای توافق غزه ـ اریحا انجام می شود. مذاکرات مربوط به مرحله انتقالی، از جمله انتخابات و تجدید آرایش نیروها در کرانه باختری، در واشنگتن برگزار می شود.
متن کامل سند دوم مربوط به تدابیر امنیتی در گذرگاههای غزه و اریحا:
1 ـ احکام عمومی:
الف ـ با توجه به این امر که اسرائیل در مرحله انتقالی مسئولیت امنیت خارجی و امنیت مرزی با مصر و با اردن را حفظ می کند، این سند احکام عبور از مرز را تنظیم می کند. هدف از این تدابیر، ایجاد شیوه آسان برای ورود و خروج اشخاص و کالاست.
ب ـ تدابیر مندرج در این سند در مورد این معابر اعمال می شود: گذرگاه پل آلن بی، گذرگاه رفح.
ج ـ این تدابیر با تعدیلات لازم و مورد توافق به اجرا در می آید.
د ـ دو طرف تعهد می کنند که همه تلاش خود را برای حفظ حیثیت کسانی به کار برند که از این گذرگاهها عبور می کنند.
ه ـ در هر گذرگاه یک پاسگاه مرزی با دو سالن برپا می شود. فلسطینیان مقیم غزه و کرانه باختری از سالن اول (به نام سالن فلسطینی) و اسرائیلیها و دیگران از سالن دوم (به نام سالن اسرائیلی) عبور می کنند.
و ـ در مورد شخصیتهای مهمی که از سالن فلسطینی عبور کنند، تدابیر ویژه ای اعمال می شود.
2 ـ نظارت بر گذرگاهها و اداره آنها:
اولاً: کلمه "گذرگاه" در این سند به معنای منطقه ای ممتد از پاسگاه مرز مصر یا پل آلن بی به نقطه عبور و پاسگاه مرزی ایجاد شده در آن اطلاق می شود، یعنی:
1) منطقه ممتد از پاسگاه مرزی تا منطقه اریحا در مورد پل آلن بی.
2) منطقه ممتد از پاسگاه مرزی تا بالاترین محل استقرار نیروهای نظامی اسرائیل در طول مرز مصر در مورد گذرگاه رفح.
ثانیا:
1) اسرائیل مسئولیت گذرگاه، از جمله پاسگاه مرزی، را به عهده دارد.
2) مسئولیت اداره پاسگاه مرزی و امنیت آن به عهده یک مدیرکل اسرائیلی است.
3) این مدیرکل دو معاون دارد:
الف ـ معاون اسرائیلی برای اداره سالن اسرائیلی. تنها اسرائیل مسئول اداره این سالن است.
ب ـ معاون فلسطینی برای اداره سالن فلسطینی که حاکمیت فلسطینی، وی را تعیین می کند.
4) هر کدام از این دو معاون، دو مشاور امور امنیتی و امور اداری خواهند داشت. وظایف معاونان فلسطینی در مذاکرات طابا مشخص می شود.
5) هر دو طرف بیشترین میزان هماهنگی و همکاری میان خود را اعمال می کنند.
6) مدیرکل با طرفهای فلسطینی طرف قرارداد خدمات حمل و نقل کار می کند.
7) افراد پلیس فلسطینی در پاسگاه مرزی تنها سلاح شخصی حمل می کنند و مواضع استقرار آنها در مذاکرات طابا مشخص می شود.
8) جزئیات اداره و امنیت و دفتر ارتباط، در مذاکرات طابا تعیین می شود.
9) در مورد تدابیر دیگر نسبت به پاسگاه مرزی رفح، دو طرف در طابا مذاکره می کنند.
10) دو طرف پس از یک سال، این تدابیر را دوباره بازبینی می کنند.
ثالثا:
تدابیر معمول در خارج از پاسگاه مرزی همچنان در طول گذرگاه اعمال می شود، به استثنای موارد مصرح در این سند:
الف ـ مسافران به پاسگاه مرزی می توانند به راه خود به سوی غزه یا اریحا ادامه دهند.
ب ـ مسافرانی که از خارج می آیند، می توانند بدون هیچ مداخله طرف اسرائیلی به پاسگاه مرزی بروند و بعد از بازرسی مشترک از منطقه خارج شوند.
3 ـ تدابیر ورود از مصر و اردن از سالن فلسطینی:
الف ـ در مدخل سالن فلسطینی، پرچم فلسطین برافراشته و یک پلیس فلسطینی مستقر می شود.
ب ـ مسافران قبل از ورود به سالن فلسطینی، اثاثیه خود را مشخص می کنند و هر طرفی می تواند این اثاثیه را بازرسی کند. همچنین بازرسی این اثاثیه در حضور صاحب آن و پلیس فلسطینی میسر است.
ج ـ مسافران در سالن فلسطینی از یک دروازه الکترونیک رد می شوند. دو پلیس فلسطینی و اسرائیلی در دو طرف دروازه مستقر می شوند. هرکدام از آنها حق دارند از هر فردی در اتاق مجاور دروازه بازرسی بدنی را اجرا کنند.
د ـ مسافران در سالن فلسطینی، پس از پشت سرگذاردن مراحل یاد شده، از یکی از سه خط بازرسی اسناد و مدارک عبور می کنند:
1) فلسطینیان ساکن غزه و منطقه اریحا از خط اول می گذرند و یک افسر اسرائیلی به صورت غیر مستقیم بررسی مدارک آنها را انجام می دهد.
2) فلسطینیان ساکن کرانه باختری از خط دوم عبور می کنند، یعنی ابتدا از مرکز مراقبت فلسطینی و سپس اسرائیلی.
3) دیدارکنندگان از باریکه غزه و کرانه باختری از خط سوم استفاده می کنند و اول باید از مرکز مراقبت اسرائیلی و سپس مرکز فلسطینی عبور کنند.
ه ـ هرکدام از طرفها در صورت بدگمان شدن به یکی از مسافران در این سه خط، اعلام می کند که این مسافر را باید در اتاق تفتیش خود بازرسی کند:
1) اگر این مسافر، مستقیم یا غیر مستقیم در فعالیتهای جنایتکارانه دست داشته باشد، مفاد این سند در مورد او مطابقت نمی کند.
2) این که مسافر سلاح یا مواد منفجره یا ادوات مشابه داشته باشد.
3) این که حامل مدارک جعلی باشد.
4) این که کارهای مشکوک از او سر زند. اگر طرف اسرائیلی یک فلسطینی مظنون را توقیف کرد، از پلیس فلسطینی می خواهد که او را ببیند.
و ـ هر کدام از طرفها در سالن فلسطینی حق دارد که مانع ورود افراد غیر مقیم در غزه و کرانه باختری شود.
عبارت "افراد مقیم در غزه و کرانه باختری" دراین توافق شامل اشخاصی می شود که نام آنها تا زمان اجرای این توافق در اداره ثبت احوال موجود باشد و یا اجازه اقامت دایم دریافت کرده باشند.
ز ـ پس از اتمام مراحل یاد شده، مسافران اثاثیه خود را می بندند و به بخش گمرک می روند.
ح ـ طرف فلسطینی، به مسافرانی که با ورود آنها موافقت شده، جواز ورود با مهر فلسطینی و به همراه مدارک آنها می دهد.
پس از پایان بررسی مدارک مسافر در خط اول، مسئول فلسطینی پس از صدور جواز ورود با مهر فلسطینی، یک کارت سفید صادره از مسئول اسرائیلی به او می دهد.
مسئول اسرائیلی به مسافران خط دوم و سوم کارتهای آبی می دهد و قبلاً مدارک سفر آنها را بازرسی می کند. مسئولان اسرائیلی و فلسطینی در قسمت خروجی سالن فلسطینی مستقر می شوند و برگه های آبی را بررسی و جمع آوری می کنند.
4 ـ ترتیبات خروج از سالن فلسطینی به مصر و اردن:
مسافران به مصر و اردن، بدون اثاثیه خود وارد ایستگاه مرزی می شوند و ترتیبات مندرج در ماده سوم، البته بالعکس، در مورد آنان اعمال می شود.
5 ـ دفتر ارتباط:
الف ـ در هر گذرگاه یک دفتر ارتباط برای بررسی مسایل مربوط به مسافرانی که از سالن فلسطینی می گذرند تشکیل می شود.
ب ـ این دفتر با همان تعداد مشابه از هر طرف تشکیل می شود و جای مشخصی در پاسگاه مرزی خواهد داشت.
ج ـ این دفتر با کمیته امور غیر نظامی و دفترهمکاری و هماهنگی منطقه ای مربوط می شود.
6 ـ احکام متفرقه:
الف ـ دو طرف در مورد تدابیر مربوط به انتقال کالا و عبور اتوبوسها و کامیونها و سواریهای شخصی توافق می کنند.
ب ـ اسرائیل حداکثر تا زمان عقب نشینی ارتش از غزه و اریحا، تغییرات اصلی را در پاسگاههای مرزی در رفح و پل آلن بی صورت می دهد، بدون این تغییرات در زمان مشخص، همه تدابیر یادشده، به جز موارد مربوط به این تغییرات، اجرا می شود.
ج ـ عبور ساکنان باریکه غزه و منطقه اریحا از پاسگاههای مرزی منتهی به داخل و خارج این منطقه، ایجاب می کند که سندهای جزئی دیگری مشخص شود که در متن پیوست از طرف کمیته غیر نظامی وجود دارد.
د ـ به دیدارکنندگان از باریکه غزه و منطقه اریحا اجازه داده می شود که پس از حصول موافقت حاکمیت فلسطینی و موافقت اسرائیل، حداکثر به مدت سه ماه در این مناطق اقامت کنند. طرف فلسطینی می تواند این مهلت را با توافق طرف اسرائیلی برای سه ماه دیگر تمدید کند. هرگونه تمدید دیگر باید با موافقت اسرائیل صورت گیرد.
ه ـ دولت فلسطینی مراقب است که مدت اقامت این افراد از مهلت مشخص بیشتر نشود.
مآخذ:
- نشریه مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه ـ شماره 35.
- روزنامه لبنانی الدیار، 22/11/73.
- روزنامه لبنانی السفیر، 23/11/72.