برونفمن، ادگار

ادگار برونفمن (Edgar Bronfman) از صاحبان صنایع آمریکاست در 16 مه 1955 در خانواده ای ثروتمند در شهر مونترال کانادا به دنیا آمد. پدر وی ساموئل برونفمن از یهودیان ثروتمند کانادا و صاحب یک شرکت معروف در زمینه تولید مشروبات الکلی بود. برونفمن مراحل ابتدایی و متوسطه را در کانادا گذراند.

ادگار در سال 1953 به شرکت مشروب سازی پدرش به نام شرکت سیگرام پیوست. در 1955 به نیویورک رفت و تابعیت آمریکایی گرفت. در 1957 رئیس شعبه آمریکایی سیگرام شد. پس از مرگ پدر (1971) مدیریت کامل شرکت به ادگار واگذار شد و رئیس هیأت مدیره و مدیرکل شرکت مادر در کانادا و نیز شعبه آمریکا گردید. در سایه مدیریت او، فعالیتهای امپراتوری سیگرام گسترشی چشمگیر یافت و مالک برخی مراکز گاز طبیعی و نفت در آسیا و اروپا شد. بخش عمده ای از سهام شرکت شیمیایی دو پونت نیز متعلق به سیگرام است.

در سال 1973 برای ادامه تحصیلات خود به ایالات متحده وارد شد. او به هنر به ویژه موسیقی و سینما علاقه بسیاری داشت و به همین دلیل رشته کارگردانی را انتخاب کرد. پس از فارغ التحصیل شدن برونفمن در شرکت "صنعت فیلم بریتانیا" (Britiyh film industry)مشغول به کار شد. او در سال 1973 اولین فیلم خود با نام "دژ چوبی" (Blockhouse)راساخت. در سال 1982 نیز دومین فیلم وی با نام "مرز" (Border) وارد بازار شد. برونفمن در زمینه ساخت موسیقی نیز فعالیتهایی داشت و در کنار صنعت فیلم سازی آهنگهایی را برای خوانندگان معروفی مثل دینه وارویک (Dionne warwick) ساخت.

ادگار نیز مانند پدرش در امور یهودیان فعالیت داشت. از سال 1981 ریاست کنگره جهانی یهود را برعهده گرفت و از طریق این موقعیت، با بسیاری از مشکلات خاص یهودیان برخورد کرد.

برونفمن در دیگر سازمانهای یهودی نیز جایگاه ویژه ای داشت؛ از جمله کمیته آمریکایی یهودی، کنگره آمریکایی یهود و گروه مبارزه با افترا.

برونفمن فردی اجتماعی، پرجنب و جوش و فعال، دارای روابط عمومی قوی است تا آنجا که با شخصیتهای سیاسی و اقتصادی زیادی رابطه دوستانه دارد. بنابر ادعای منابع یهودی برونفمن به انجام فعالیتهای خیریه معروف است و هر ساله مبالغ بسیاری از درآمدهای خود را به نهادهای خیریه یهودی اختصاص می دهد.

الف ـ دیدگاهها و مواضع:

برونفمن از نمونه های خوب "صهیونیست دیاسبورا" یا "صهیونیست وطنی" است که در حمایت از صهیونیسم و شهروندان اسرائیل، از هیچ کوششی فروگذار نکرده است. البته این حمایت تا مرزی ادامه یافته که او را در کشور محل اقامتش بدنام نکند. برای مثال اگر آمریکا با اسکان یهودیان در کرانه باختری مخالف باشد، او نیز با این قضیه مخالفت می کند و اگر موافق باشد، او نیز همراه می شود.

بسیاری از یهودیان این چنینی برای حفظ هویتآمریکایی یهودی خویش موضع صهیونیستی می گیرند. برای همین وقتی از اسرائیل سخن می گویند، تعامل میان دو شاخه یا دو قطب مساوی را لازم می دانند؛ درست برخلاف گفتمان صهیونیسم که وجود یک مرکز را واجب می انگارد.

برونفمن این موضع را چنین خلاصه کرده است: "ایدئولوژی کلاسیک صهیونیسم، وجود یهودی مهم و در امان را در جهان (تبعیدگاه) ناممکن می داند و این نظریه با اندیشه بسیاری از یهودیان جوامع متمدن و دموکرات (جوامع غربی) بیگانه است". برونفمن جامعه صهیونیستی را به این متهم می کند که جامعه ای مادی، منکر ارزشها، نامتحد و بی ثبات است که در آن، یهودیت ارتدوکس، سلطه دینی را در انحصار خود گرفته است و حکومت نیز به افکار عمومی و نظر یهودیان جهان توجهی نمی کند.

البته مطبوعات اسرائیلی پاسخ بی پرده و سراسر دشنام و توهینی به وی دادند و او را در ردیف شخصیتهای هامشی و بیمار قرار دادند. روزنامه معاریو با اشاره به برونفمن نوشت: "غول ویسکی و یهودی آمریکایی که به برکت میلیونها دلاری که نه از راه فعالیتهای عام یهودی به دست آورده، در عالم یهود نام و شهرتی به هم زده است... و اساس شهرتش این است که در پی یک طلاق پر ماجرا به قهرمانی بدبخت تبدیل شد."

ب ـ فعالیتهای اقتصادی:

در سال 1982 برونفمن به توصیه پدرش فعالیت در عرصه هنر را رها کرد و در شرکت خانوادگی خود یعنی شرکت سگرام مشغول به کار شد. در این زمان وی به لندن رفت و با عنوان رئیس شعبه این شرکت در اروپا به فعالیت پرداخت. وی تاسال 1984 در این سمت باقی ماند و پس از آن به عنوان معاون پدرش به کار خود ادامه داد تا این که با مرگ پدرش در سال 1989 مالک این شرکت گردید. از آن زمان وی به عنوان بزرگ خانواده برونفمن شناخته شده است.

برونفمن با مرگ پدر خود و در دست گرفتن ریاست شرکت سگرام تغییرات بسیاری را در آن پدید آورد. او به لحاظ علاقه خود به کارهای هنری برای بهره برداریهای تبلیغاتی در جهت منافع یهودیان، فعالیتهای رسانه ای را نیز در دستور کار شرکت سگرام قرار داد. برونفمن در سال 1991 شرکت رسانه ای تروپیکانا (Tropicana) را خریداری کرد و آن را به عنوان یکی از شرکتهای تابعه سگرام قرار داد. همچنین وی در سال 1994 بخشی از سهام شرکت رسانه ای تایم وارنر (Time warner) را خریداری کرد. در سال 1997 نیز برونفمن در شرکت استودیوی جهانی (Universal Studios) و در سال 1998 در شرکت پولیگرام (Polygram)سهیم شد. این دو شرکت در زمینه تولید و پخش موسیقی فعالیت دارند.

با ریاست برونفمن بر شرکت سگرام این شرکت به یک غول عظیم رسانه ای تبدیل شد. برونفمن تمرکز این شرکت را از تولید مشروبات الکلی به انجام فعالیتهای رسانه ای و هنری تغییر داد و بدین طریق توانست علاوه بر ایجاد یک قطب رسانه ای جدید (قطبی که در خدمت یهودیان و منافع آنها باشد) سود سرشاری نیز به دست آورد. در سال 2004 درآمد سالانه شرکت سگرام مجموعا در حوزه تولید مشروبات الکلی و انجام فعالیتهای رسانه ای بالغ بر 15 میلیارد دلار بود. چنین درآمدی برونفمن را به یکی از ثروتمندترین مردان جهان تبدیل کرده است.

ج ـ فعالیتهای سیاسی:

فعالیتهای سیاسی برونفمن به دهه 1980 بازمی گردد. وی در اوایل این دهه به عنوان رئیس کنگره جهانی یهود برگزیده شد. فعال ترین دوره کنگره را می توان از آغاز ریاست برونفمن دانست. در این دوره کنگره در صحنه بین المللی بسیار فعال شد و با تکیه بر قدرت مالی برونفمن اقدامات بسیاری را در جهت تأمین منافع یهودیان و رژیم صهیونیستی انجام داد. از جمله فعالیتهای کنگره در این دوره می توان به تلاش جهت تشویق یهودیان ساکن شوروی برای کوچ به اسرائیل، حمایت از منافع یهودیان اروپای شرقی و جمهوریهای تازه استقلال یافته پس از فروپاشی شوروی، مقابله با منکرین هولوکاست، و تلاش برای انتقال مبالغ موجود در حسابهای بدون صاحب متعلق به یهودیان در بانکهای سوئیس به حساب این سازمان اشاره کرد.

در سال 2003 برونفمن اعلام کرد با توجه به شرایط حاکم بر عرصه بین المللی باید تغییراتی در ساختار این سازمان داده شود. وی به دنبال این سخن ادارات جدیدی در درون کنگره پدید آورد که از آن جمله "کمیته تحولات" بود. این کمیته وظیفه داشت طرحها و برنامه های جدیدی را برای تغییر ساختار کنگره تهیه کند. برونفمن همچنین اسرائیل سینگر را به عنوان مسئول امور سیاسی کنگره برگزید و اختیارات بخش سیاسی را افزایش داد. به دنبال این تحولات ایسی لیبلر معاون ارشد برونفمن، از فساد مالی برونفمن و سینگر سخن گفت. وی گفت برونفمن 2/1 میلیون دلار از حساب کنگره را به حسابی در سوئیس (حسابی که به نام خودش می باشد) واریز کرده است. همچنین لیبلر مدعی شدآژانس یهود در سال 2003، 5/1 میلیون دلار کمک در اختیار کنگره قرار داده بود که این مبلغ نیز به حساب مشترکی با نام برونفمن و سینگر واریز شد.

از آن زمان واکنشها و اظهارات بسیاری در این خصوص در سایتهای خبری وابسته به سازمانهای یهودی منتشر گردید. از جمله موضع گیری کنگره یهودیان اروپا در 9 نوامبر 2004 نشست سالانه خود را با حضور نمایندگان یهودیان 25 کشور عضو اتحادیه اروپا در برلین برگزار کرد. یکی از مواردی که در این نشست مورد بحث قرار گرفت و در بیانیه پایانی به آن اشاره شد موضوع اتهامات مطرح شده علیه برونفمن بود. کنگره یهودیان اروپا در این بیانیه از لیبلر خواست ضمن پس گرفتن اتهامات وارده علیه برونفمن از مقام خود در کنگره جهانی یهود استعفا دهد. نزدیک به دو ماه پیش از آن نیز برونفمن در واکنش به اتهامات لیبلر علیه خود از وی خواسته بود پست خود را ترک کند و تمامی فعالیتهایش در کنگره را متوقف کند. اما لیبلر از این درخواست امتناع کرد، اما کنگره یهودیان اروپا با تکرار درخواست برونفمن مبنی بر استعفای لیبلر از برونفمن حمایت کرد.

مآخذ:

1. المسیری، عبدالوهاب: دایره المعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهشهای تاریخ خاورمیانه، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، جلد سوم، زمستان 1382.
2. بولتن رویداد و گزارش صهیونیسم، 9/10/1385، شماره 2ـ2ـ59.
3. www.askmen.com/Edgar Bronfman.
4. www.Totallyjewish.com/Brnfman-Edgar.
5. www.Jta.org(2004/9/14/2004/9/22).
6. www.forward.com (2004/9/24).